• Home
• Nieuws

Woonruimteverdeelbarometer 2022: Corporaties haken steeds vaker aan op bestaande woonruimteverdeelregio’s

Geplaatst door CorporatieMedia op Wednesday 30 March 2022

Steeds meer corporaties nemen afscheid van woonruimteverdeling op eigen titel en sluiten zich ervoor aan bij bestaande samenwerkingsverbanden in de regio. Dat blijkt uit de marktcijfers voor woonruimteverdeling die CorporatieGids Magazine eens in de drie jaar publiceert en door Enserve, specialist in woonruimteverdeling, van commentaar laat voorzien. “Corporaties zien steeds meer voordelen van samenwerken voor woningzoekenden én voor zichzelf.”

Het adagium ‘het gaat toch goed zoals we het al jaren doen’ van corporaties die zelfstandig woningen verdelen lijkt aan erosie onderhevig, herkent ook Karel Blom, directeur Enserve: “Corporaties kiezen steeds meer voor samenwerking met andere corporaties. Transparantie voor de woningzoekenden en efficiëntie – zowel in de woningmarkt als in de werkprocessen – zijn hier de belangrijkste redenen voor. Mede onder de druk van lokale politieke partijen, neemt de roep om afspraken om woningen juist lokaal toe te wijzen vooral bij gemeenten toe. Wij zijn benieuwd wat de gemeenteraadsverkiezingen van maart gaan betekenen op dit vlak.”

Invloed politiek
Dat lokale politiek een invloed heeft op woonruimteverdeling, is een feit. Volgens Karel kunnen de plannen van het nieuwe kabinet dat ook zijn. “Door de afschaffing van de verhuurdersheffing en het inzetten op de bouw van 100.000 woningen per jaar, met extra aandacht voor starters, senioren en middeninkomens, kan op termijn de schaarste wat af gaan nemen. Ons lijkt het vooral van belang om in te zetten op aantrekkelijke woningen voor senioren, zodat doorstroming op gang komt en starters een plek kunnen vinden. Er zal de komende regeerperiode zeker nog schaarste blijven bestaan, en daarmee blijft het verdelingsvraagstuk van groot belang.”

Middeninkomens
Hij vervolgt: “Ook het buiten werking stellen van de markttoets voor niet-DEAB woningen biedt mogelijkheden dat corporaties wat meer kunnen doen voor middeninkomens. De Wet Maatregelen Middenhuur biedt ook wat meer mogelijkheden voor gemeenten om regels te verbinden aan de toewijzing van deze woningen. Het concept van de gewijzigde Huisvestingswet stelt voor om gemeenten te verplichten om bij het vaststellen van een huisvestingsverordening advies aan de provincie te vragen. Wij zijn nieuwsgierig hoe dit uit gaat pakken, zeker voor woningmarktregio’s die in twee of zelfs drie provincies vallen.”

Landelijk WRV-platform
Op de vraag of het stokpaard van menigeen – een landelijk woonruimteverdeelplatform – ooit van stal komt, zegt Karel: “Dat is moeilijk te voorspellen. Aedes startte in 2018 een initiatief om een landelijke Monitor Woonruimteverdeling op te zetten. Deze helpt woningzoekenden sneller te zien waar zij meer of minder kans maken op een woning en hoe lang de wachttijden zijn. Het biedt bovendien een instrument waarmee corporaties en gemeenten regio’s kunnen vergelijken en ontwikkelingen in beeld kunnen brengen. Een dergelijk initiatief kan een voorbereiding zijn op een landelijk platform voor woonruimteverdeling, want vanuit een goede monitor kunnen we de juiste informatie halen voor een onderbouwd besluit over een landelijk platform. Daarom is het te hopen dat de monitor op korte termijn operationeel wordt afgerond.”

Eigen inwoners eerst
Hij vervolgt: “Er lijken wel aardig wat corporaties te zijn die warmlopen voor een landelijk platform, maar gemeenten en VNG lijken niet erg enthousiast. Daarnaast zijn er veel ingewikkelde formele en organisatorische stappen te zetten. Bij gemeenten zien wij een trend naar het versterken van de positie van de eigen inwoners of starters uit de eigen gemeente. Dit leidt tot de behoefte om woonruimteverdeling lokaal te regelen. Vanuit Aedes en de corporaties zien wij meer behoefte aan regionaal of zelfs landelijk samenwerken. Deze ontwikkelingen lijken haaks op elkaar te staan.” 

Samenwerkingsverbanden groeien
Waar vooruitblikken nog wat koffiedik kijken blijft wat de kabinetsplannen gaan betekenen voor woonruimteverdeling, leert terugblikken dat het aantal woningen dat in samenwerkingsverband wordt verdeeld de grens van 2,2 miljoen inmiddels is gepasseerd. De verklaring van de groei is vrij eenvoudig, zegt Arjan Rook, relatiemanager bij Enserve. “We zien dat bestaande regio’s, waarbinnen de woonruimteverdeling is georganiseerd door meerdere corporaties, groeien. En dat komt doordat aanpalende corporaties zich aansluiten bij dergelijke regio’s. Ook kan er een aantal nieuwe samenwerkingen – zoals in Drenthe – worden genoteerd. Voor studentenhuisvesting geldt dat overigens in veel mindere mate. We zien natuurlijk bij studenten een andere mobiliteit en verhuiswens dan bij reguliere woningzoekenden.”

Marktcijfers
De redactie van CorporatieGids Magazine heeft Zig, WoningNet, Embrace, Woonmatch en Hoppinger – de vijf spelers die actief zijn in het segment woonruimteverdeling – gevraagd naar inzage in het aantal vhe (sociale huurwoningen en studentenwoningen) dat met behulp van hun systemen wordt verdeeld. Volgens eigen opgave van de leveranciers zijn dat in totaal 2.213.699 vhe. Dit zijn woningen die in samenwerking verdeeld worden binnen een woonruimteverdeelregio, woningen die individueel door woningcorporaties worden verdeeld en de verdeling van studentenwoningen. De peildatum van deze marktcijfers is 16 februari 2022.

Marktleider
Zig heeft een groei doorgemaakt en komt net als bij de peiling van drie jaar geleden weer als marktleider woonruimteverdeling uit de bus. Via hun Aanbod Platform worden 1.027.822 woningen verdeeld. Dat is een marktaandeel van 46,4 procent. “Met name in de regio’s waar Zig actief is, zijn corporaties die eerst de woonruimteverdeling zelf organiseerden toegetreden tot bestaande woonruimteverdeelregio’s. Deze beweging heeft hun marktaandeel vergroot,” zegt Arjan, die namens Enserve de ontwikkelingen van en bij de leveranciers op de voet volgt. 

App
WoningNet heeft de afgelopen jaren geen klanten verloren en geen nieuwe verworven. Met het bemiddelen van 682.015 vhe – een marktaandeel van 30,8 procent - is WoningNet de tweede grote woonruimtebemiddelaar. Volgens Arjan is de organisatie stabiel na een wat roerige tijd. “De app voor woningzoekenden (DaK) krijgt veel positieve kritieken.”

Nieuwe software
Embrace heeft een enkele klant verloren en geen nieuwe verworven, weet Arjan. “Ze rollen hun nieuwe websites uit bij onder meer Maaskoepel en bij SSH& is het inmiddels operationeel.” Embrace bemiddelt 413.607 vhe – een marktaandeel van 18,7 procent – en neemt daarmee de derde marktpositie in.

Woningruil
Woonmatch heeft enkele nieuwe klanten mogen verwelkomen, meldt Arjan. In totaal worden 71.814 vhe – een marktaandeel van 3,2 procent – met hun softwareoplossing bemiddeld. “Daarnaast rolt Woonmatch ook een landelijke woningruilmodule uit.” Bij dit alternatieve verdeelproces, waarbij corporaties verdelen via ruilmijnwoning.nl, zijn volgens Woonmatch inmiddels 28 corporaties aangesloten met in totaal 168.000 woningen in beheer. 

Studentenwoningen
Hoppinger is een nieuwe speler op de markt als het gaat om woonruimteverdeling voor studenten. Volgens Arjan is dat goed voor de markt, omdat er dan wat te kiezen valt. “Het bevordert de concurrentie waardoor de andere partijen weer scherper moeten acteren in innovatie en op prijs.” Hoppinger verdeelt 18.441 studentenwoningen, allen van SSH. Dat is een marktaandeel van 0,8 procent.

Marktpartijen geven hun visie op woonruimtebemiddeling
CorporatieGids Magazine legde de automatiseerders Zig, WoningNet, Embrace, Woonmatch en Hoppinger ook enkele vragen voor. Wat is jullie visie op woonruimtebemiddeling? Welke ontwikkeling zien jullie in de markt? Wat is jullie missie? De bijdragen lees je hieronder:

Laurens van den Brink (Zig):
Regio's nog meer in verbinding met woningzoekenden brengen 
De trend naar steeds fijnmaziger woonruimteverdeling en de bijbehorende procesautomatisering zet door, zegt Laurens van den Brink, accountmanager Woonruimtebemiddeling bij Zig. “Veel corporaties experimenteren bijvoorbeeld met doorstroombevordering. Dát is niet nieuw, maar wél dat hun specifieke regels en het volledige proces naadloos zijn geïntegreerd binnen gebruiksvriendelijke portalen en apps. Daarbij automatiseren wij waar het kán, waardoor er meer tijd overblijft voor persoonlijke aandacht waar het moet.”

“Door de landelijke krapte op de woningmarkt en voor regio's waar op termijn krimp te verwachten is, zien wij een toenemende rol van data-analyse. Gecombineerd met kunstmatige intelligentie zorgt de toepassing van data-analyse voor betere ondersteuning bij het vinden en bemiddelen van woonruimte én voor vastgoedplanning per deelgebied in een regio. Ook benchmarking tussen regio’s onderling gaat waardevolle (beleids-)inzichten opleveren.”

“Zig staat al twintig jaar voor Zekerheid, Innovatie en Gemak. Op basis van deze kernwaarden blijven we doen waar we goed in zijn. We blijven voortdurend vooruitkijken en vooroplopen. Omdat het in ons DNA zit, klanten het verwachten én omdat we de wereld een beetje mooier en gebruiksvriendelijker willen maken. Wij willen regio's (nog meer) in verbinding met woningzoekenden brengen.”

Maarten Pel (WoningNet):
Vooruitblik op woonruimteverdeling: innovatie gevraagd

“Tegen de achtergrond van de toenemende druk op de woningmarkt verwachten wij dat woonruimteverdeling in het komende decennium een sterker beleidsmatige en volkshuisvestelijke insteek krijgt,” zegt Maarten Pel, algemeen directeur van WoningNet. “Er komt hernieuwde aandacht voor doorstroming en meervoudige verhuisketens om de bestaande woningvoorraad zo effectief mogelijk in te zetten. Tegelijkertijd zien we meer directe bemiddeling en voorrangverlening voor urgente woonbehoefte met een grote rol voor gemeenten. Hybride modellen zoals het puntenstelsel in de stadsregio Amsterdam geven hier invulling aan. Ook de aandacht voor het verbinden van regio’s om keuze te stimuleren en druk te spreiden past hierin, met de ambitie van een landelijke woonruimteverdeling als stip op de horizon.”

 “Het blijft bovenal van belang om de woningzoekende centraal te stellen: zijn wensen, persoonlijke situatie en privacy. Dit alles vraagt om een zorgvuldige, andere kijk op techniek, data en gegevens. WoningNet blijft de woningzoekende persoonlijk, duidelijk en empathisch bedienen. Hiertoe benutten we de mogelijkheden van digitale innovaties en blijft ook het persoonlijke contact wenselijk. De behoefte aan beleidsgerichte datatoepassingen gaat hierbij toenemen. WoningNet zal haar goudmijn aan data hiervoor inzetten. Onze conclusie: innovatie blijft voor ons een leidend thema.”

Josca van Dam en Stella van Veen (Embrace):
Verhuurders helpen bij eerlijk verdelen van woonruimtes 
“De oververhitte woningmarkt en voortdurend groeiende wachtlijsten voor woningzoekenden, stellen meer en meer eisen aan een transparante en rechtvaardige woonruimteverdeling,” zeggen Josca en Stella, samen verantwoordelijk voor woonruimteverdeling bij Embrace. “Corporaties moeten meer fraude bestrijden en verdachte situaties zo snel mogelijk signaleren, bespreken en aanpakken. Tegelijkertijd hebben zij aandacht nodig voor de diverse doelgroepen, zodat bijvoorbeeld (ex-)studenten en middeninkomens sneller kunnen doorstromen en er weer ruimte komt voor starters.”

“Alleen een nieuw WRV-systeem lost hier niks op. Wat nodig is, is een systeem dat inzicht biedt met transparante data en de ruimte biedt om te kunnen experimenteren, lokaal én voor specifieke doelgroepen. Embrace Housing biedt dit inzicht en deze ruimte. Zo kunnen corporaties werken aan doorlopende en relevante verbetering. Ook leefbaarheid blijft voor hen een belangrijke issue. Corporaties mogen en moeten hier weer meer mee aan de slag. Dat beperkt zich niet alleen tot goede dossieropbouw van bestaande huurders in ons klantvolgsysteem; het begint al bij het intelligent toewijzen van de woningen aan de juiste woningzoekenden in de best passende wijk. En die nieuwe huurder? Die verwelkomen we uiteraard graag digitaal op ons klantportaal.”

René Dries (Woonmatch):
Huurwoningen op een eerlijke en transparante wijze verdelen
“Wij willen huurwoningen op een eerlijke en transparante wijze verdelen en de woningzoekende optimaal faciliteren,” zegt René Dries, producteigenaar Woonmatch. “Zorgen dat mensen goed worden begeleid in hun wooncarrière is een zeer belangrijke ontwikkeling. In tijd van schaarste moeten we zorgen dat mensen sneller passend kunnen wonen. Doorstroming is hierin essentieel.”

“De markt is zeer in beweging. Er worden in verschillende platformen nagedacht over landelijke woonruimteverdeling. Het is erg belangrijk dat er meer samenwerking en uitwisseling komt. De markt is nu te gesloten. Met ons initiatief ruilmijnwoning.nl bieden wij naast reguliere verdeling een serieuze optie om twee huishoudens direct te helpen.”

“Wij ontwikkelen ons Woonmatch cloudplatform continu door op de bovenstaande onderwerpen. Wij kiezen daarvoor nadrukkelijk voor het Microsoft365-platform als basis. Corporaties kunnen hierdoor sneller slimme innovaties in de processen te benutten. Het Woonmatch cloudplatform maakt het meer dan ooit mogelijk om buiten de muren van de corporatie data en processen te delen en te gebruiken. Woonmatch is de digitale motor voor de data, processen en diensten voor alle woningzoekenden. De medewerker wordt ondersteund door veel automatisering in het proces.”

Dirk Scheele (Hoppinger):
Drempels voor digitale samenwerking tussen woningcorporaties en partners wegnemen
“Corporaties hebben te maken met legio maatschappelijke uitdagingen. Om die het hoofd te kunnen bieden, is de afgelopen jaren enorm gedigitaliseerd. Nu kan de volgende stap worden gemaakt: innovatie versnellen en steeds nauwer samenwerken met ketenpartners,” zegt Dirk Scheele, managing director van Hoppinger. 

“WRV is een complex begrip onderhevig aan veel verschillende belangen, regels en beleidspunten. Door deze complexiteit is het cruciaal dat we de gehele keten in beweging krijgen en samenwerking verbeteren om tot een betere bewonerservaring te komen. Gezien de maatschappelijke taak van de woningcorporatie betekent dit dat we op termijn het kader verschuiven van alleen de woningruimte naar leefruimte en later de volledige woonbeleving. Dit vraagt om een verbreding van de samenwerking rondom maatschappelijke thema's als onderwijs, lokale voorzieningen en werk.”

“Een huis is meer dan een dak boven het hoofd van de bewoner. In de toekomst is WRV erop gericht mensen te ondersteunen in hun wooncarrière en proactief mee te denken met iemands levensfase, door in de verdeling rekening te houden met de buurt, onderwijs, werk en lokale voorzieningen.”

“Het is onze missie om de drempels voor digitale samenwerking tussen woningcorporaties en partners weg te nemen. Om vanuit één digitaal platform samenwerking te realiseren, waarbij we woningcorporaties en andere partners verbinden rondom de volledige bewonersreis. Zo kan de gehele keten in beweging komen.”

Bron: CorporatieGids Magazine, Foto: Shutterstock