ERP-monitor woningcorporaties: Bijna driekwart marktaandeel voor Zig en Aareon, zeven anderen delen het restant

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

Met de overname van Cegeka (Real Estate Solutions) door Main in september van dit jaar is het Main-dochter Zig dat zich ineens marktleider mag noemen in het ERP-segment, in een nek aan nek race met Aareon. Beide marktpartijen, samen goed voor ruim zeventig procent marktaandeel in het ERP-segment, hebben als leveranciers van totaaloplossingen ook stevige posities ingenomen in de domeinen CRM en woonruimteverdeling. Kunnen we nog wel spreken van een ERP-segment of heeft het strijdtoneel zich definitief verplaatst naar de arena van totaalaanbieders? CorporatieGids Magazine legde dit en meer voor aan Annelies van den Berg, directeur Chaptr2 en auteur marktcijfers ERP-monitor.

Vorig jaar schreven we nog in deze ERP-monitor dat het niet ondenkbaar zou zijn dat Zig, in 2021 overgenomen door private equity investeerder Main, zou doorgroeien naar een volwaardig ERP-platform. Door eerder al Skarp en Casix als respectievelijk data- en onderhoudsplatformen aan haar portfolio toe te voegen, werd het gat met ERP nader gedicht. Nu Main Cegeka RES heeft overgenomen en heeft ondergebracht bij Zig, is het niet ondenkbare een voldongen feit geworden.

ERP, CRM en WRV
Door Cegeka RES toe te voegen aan het Zig portfolio wordt in zekere zin de plooi rechtgetrokken die was ontstaan door de overname van Embrace door Aareon. De automatiseerder uit Emmen haalde met Embrace de belangrijkste concurrent van het toen nog ERP-loze Zig in huis. Marktleiders Aareon en Zig dekken nu de grootste behoeften van corporaties en woonruimteverdeelregio’s af met onder meer ERP, CRM en woonruimteverdeling in hun portefeuille.

Impact overnames voor CRM
Voordat we met Annelies wat dieper in de ERP-marktcijfers duiken, deelt ze eerst haar kijk op de overname van Embrace door Aareon en Cegeka RES door Zig/Main. “Een ERP-systeem ontwikkelen en implementeren is toch echt iets anders dan een CRM-systeem,” antwoordt ze. “Aareon en Cegeka RES ontwikkelden hier hun eigen producten in, Itris levert een expertsysteem onder white label van Bright Answers en DataBalk nam Kubion en daarmee het expertsysteem Iris over. De corporaties met een ambitieuze klantvisie konden onvoldoende uit de voeten met de eigen producten van Aareon en Cegeka RES en selecteerden één van de genoemde CRM expertsystemen. Met de recente overnamen ontstaan leveranciers die én excelleren op ERP-gebied én excelleren op CRM-gebied. Naast hun open strategie zullen ze uiteraard de integratie van hun eigen producten verder optimaliseren. Dit is voor de klanten goed nieuws, zeker wanneer de leveranciers hun tijd en aandacht eerst zullen besteden aan de integratie van hun eigen producten, maar het kan ook een lock-in veroorzaken.”

Private equity
Cegeka RES – dat eerder al CNS overnam – en Zig zijn onderdeel van Main. NCCW, Itris en Hercules zijn eigendom van TSS en Aareon – dat eerder al Embrace overnam – behoort tot de Aareon Group, waarin Advent voor 30 procent participeert. Daarmee zijn deze softwarebedrijven volledig of deels in handen van private equity partijen. Dat brengt volgens Annelies zowel kansen als risico’s met zich mee voor woningcorporaties. “Voor productontwikkeling en het voortdurend kunnen toepassen van innovatie in technologie is veel geld nodig. Het verdienmodel is beperkt omdat de corporatiesector relatief klein is.” Dat private equity partijen volledig of deels eigenaar zijn van de aanbieders, vindt ze dan ook een goede ontwikkeling. “De mits zit hem in de voorwaarde dat zij innovatie ook omarmen en bereid zijn hierin te investeren. Private equity partijen zijn rendement gedreven. Als dat achterblijft of afneemt bestaat het risico dat deze partijen hun aandacht verliezen en hun geld inzetten op andere segmenten.”

Groei, verlies en pas op de plaats
Net als ieder jaar krijgt CorporatieGids Magazine van Annelies de beschikking over de mutaties die in het ERP-segment bij woningcorporaties met meer dan 1.000 vhe’s hebben plaatsgevonden en wat daarvan de impact is op het marktaandeel van de diverse ERP-spelers. Uit de cijfers (zie bladerbare pdf bij bron onderaan dit artikel) blijkt dat corporaties voor een nieuw ERP-systeem vrijwel altijd kiezen voor één van de Microsoft cloudoplossingen van Aareon of Cegeka. Alleen deze twee partijen laten groei zien, alle andere partijen leveren marktaandeel in of maken pas op de plaats. 

Voor de bühne
Op de vraag of selectietrajecten gezien de veelal eenzijdige uitkomst daarmee ‘voor de bühne’ en dus onnodige kostenverspilling zijn, antwoordt Annelies: ‘Veel corporaties hebben een Microsoft-tenzij-strategie én een cloudstrategie. Dat betekent nog steeds dat er keuze is. Niet alleen tussen de marktleiders Aareon en Cegeka, maar ook DataBalk past in deze strategie. Bovendien kan een selectietraject voor meer doeleinden worden ingezet dan alleen de keuze tussen leveranciers. Bijvoorbeeld om de behoeften en wensen van de organisatie opnieuw in kaart te brengen en daarmee de organisatie vroegtijdig mee te nemen in de keuze of herbevestiging van de keuze. Ook kan er tijdens de selectie ondervonden worden of de corporatie zelf klaar is voor een implementatie. Daarmee is de selectie meer geworden dan puur een inhoudelijk traject, maar de start van een verandertraject.”

Concurrentie
Ze vervolgt: “Concurrentie in een selectietraject voorkomt bovendien dat de marktleiders hun prijzen verder opdrijven, wat voor de corporatiesector geen gezonde ontwikkeling zou zijn. Ook wordt in een selectietraject nog gekeken naar de alternatieve leveranciers in de markt. Zo valt Itris bijvoorbeeld niet helemaal binnen een gekozen Microsoft- of cloudstrategie, maar is het wel een marktpartij die een volwaardige oplossing kan leveren en door corporaties daarom wordt meegenomen in een selectie.”

Lood om oud ijzer
Als het gaat om de keuze tussen Aareon of Cegeka als Microsoft-cloudpartij, is dat volgens Annelies allerminst lood om oud ijzer: “Er zijn wel degelijk verschillen. De leveranciers zelf hebben hun eigen DNA dat moet passen bij de corporatie. De producten mogen dan in de basis hetzelfde doel dienen, ze zijn wel degelijk onderscheidend van elkaar.”

Dalende trend
De trend van afnemende marktaandelen bij oudgedienden NCCW, Itris en Hercules houdt aan, zo blijkt ook uit de marktcijfers. Op de vraag of Annelies nog een kentering verwacht, zegt ze: “Zoals al eerder aangegeven hebben veel corporaties een Microsoft-tenzij- én cloud-tenzij-strategie. Deze leveranciers passen hier niet volwaardig bij. Het marktaandeel van NCCW blijft dalen en de vraag blijft hoelang NCCW dit volhoudt. Itris heeft opnieuw een aantal grote klanten verloren, maar zet wel in op innovatie (iERP). Hercules verliest niet veel klanten en volgt een andere strategie, waarbij Wocas als een integreerbare vastgoedverhuurdersadministratie wordt gepositioneerd. Daarmee nemen ze ook weer deel in selectietrajecten.”

Komen en gaan
DataBalk werkt toe naar haar eerste ERP-klant op haar eigen product GRIP en nieuwkomer Spacewell kondigt alweer haar vertrek aan uit de sector. Waarom is de corporatiemarkt volgens Annelies zo lastig te betreden door nieuwe partijen en herintreders? “Corporaties varen op zeker en zijn risicomijdend. Daarnaast willen corporaties een langdurige relatie aangaan met hun leverancier. Iedere vijf jaar een selectie en implementatie – wat tien, vijftien jaar geleden heel gebruikelijk was – is niet meer van deze tijd. Het is te kosten- en arbeidsintensief.”

Early majority
“De adoptie van nieuwe systemen en leveranciers is daardoor niet hoog, corporaties kiezen eerder voor een ‘early majority’-strategie dan dat zij ‘innovator’ of ‘early adopter’ zijn,” vervolgt ze haar verklaring. “Nieuwe aanbieders bieden juist ook vernieuwing en het is jammer dat de sector hier niet meer gebruik van kan maken. Kies je wel als één van de eersten voor een nieuwe partij, dan moet je soms ook op de blaren zitten. Daar is het vertrek van Spacewell een goed voorbeeld van.”

Monopolist
Ooit was NCCW monopolist in de corporatiesector. Volgens Annelies is het niet aannemelijk dat Aareon of Zig op korte termijn in die voetsporen zal treden. “Gezien de huidige marktverdeling verwacht ik dat niet. Er zijn twee partijen die vergelijkbaar groot zijn in een markt die niet snel wijzigt. Daarnaast zullen er altijd expertsystemen blijven. Naast de traditionele expertsystemen zoals DMS en klantvolgsystemen, zien we nieuwe expertsystemen opkomen zoals voor financiële vastgoedsturing.”

Toekomst
Met Annelies werpen we tot slot een blik in de toekomst en vragen haar de marktontwikkelingen in het ERP-segment voor de komende jaren te schetsen. “Er zijn op dit moment nog negen leveranciers die hun systeem in productie hebben bij corporaties. Daarin tel ik ook twee leveranciers mee – Spacewell en TwinVision – die de markt gaan verlaten. Ik verwacht binnen vijf jaar dat dit aantal verder is uitgedund tot vijf of zes leveranciers. Ik voorzie dat de positie van het ERP minder wordt als het gaat over vastgoeddata. Koppelmogelijkheden naar andere applicaties worden daarmee belangrijker. Voor de leveranciers die actief blijven is het belangrijk dat zij voldoende inkomsten kunnen genereren voor innovatie. Als dat niet lukt, is het een gegeven dat het aantal leveranciers de komende jaren verder afneemt tot er uiteindelijk nog drie over zijn.”

Bron: CorporatieGids Magazine, Illustratie: Musa bureau voor ontwerp.