• Home
• Nieuws

Bouwen, verduurzamen en betrokken blijven: benchmarktoppers over hun succesformule

Geplaatst door CorporatieMedia op Thursday 17 April 2025

Woningcorporaties spelen een cruciale rol in het aanpakken van de wooncrisis, het verbeteren van leefbaarheid in buurten en het zorgen voor een betaalbaar en comfortabel huis. Maar hoe doe je dat op een efficiënte manier en wat is daarbij de sleutel? Zoals ieder voorjaar duikt CorporatieGids Magazine in de Aedes-benchmark en gaat in gesprek met vijf ‘toppers’ die op elk thema een A-score hebben behaald. Wat zijn hun grootste uitdagingen en ambities voor de toekomst? Een gesprek met Padua, ProWonen, Zeeuwland, Het Grootslag en Wooncompagnie.

Anneke Allewijn (Padua): Het woningtekort gaat ten koste van ontwikkeling, kansen en gezondheid
Als een kleine corporatie met ongeveer 2.000 vhe is voor Padua een uitstekende dienstverlening haar legitimatie, begint directeur-bestuurder Anneke Allewijn: “In 2018 hadden we voor het laatst een A-score voor het huurdersoordeel in de benchmark, en nu eindelijk weer. Hier hebben we hard aan gewerkt. Met name nieuwe huurders beoordelen ons positiever, mogelijk dat de nieuwbouwwoningen die we hebben opgeleverd hieraan hebben bijgedragen. Met name het oordeel van de vertrekkende huurder is nog te laag, vinden we. Ook is juist in deze groep de respons laag, dat is wel een uitdaging.”

Goede kwaliteit
De corporatie uit Noordwijkerhout scoort erg goed op het thema Onderhoud & Verduurzaming. “Onze woningvoorraad is in het algemeen van goede kwaliteit en we doen er veel aan om dat zo te houden,” zegt Anneke daarover. “Veel kennis van ons vastgoed en een eigen vakploeg dragen daar zeker aan bij, evenals de inzet op isolatie die we al een tijd geleden maakten.”

Kracht van de kleine corporatie
Op de vraag of het zijn van een topper lastig is voor een kleinere corporatie, vertelt Anneke: “Dat is een lastige vraag om te beantwoorden, want onze grootte heeft voor- en nadelen. Het voordeel is dat ons bezit dus goed op orde is wat helpt op alle fronten, maar voldoende respons halen is weer ingewikkelder. In ons nieuwe Koersplan hebben we staan: ‘We willen dat onze bewoners en bezoekers zich welkom voelen bij alle facetten van onze dienstverlening, en werken hier voortdurend aan. Onze grote kracht is onze laagdrempeligheid en lokale wortels. Waar mogelijk geven we bewoners regie en keuzevrijheid, om zo hun woongeluk te verwezenlijken.’ Ik geloof in de kracht van de kleine corporatie en dat juist onze nabijheid voor de huurder een voordeel moet opleveren.”

Blijven bouwen
Het behoud van de A-score is een van de belangrijke doelen volgens Anneke voor 2025: “Dit jaar willen we daarbij het cijfer van de vertrokken huurders zien stijgen, en ook de respons verhogen. Huurdersoordeel krijgt bij ons dus veel aandacht. Maar we werken ook aan het verder verduurzamen van de woningen en het op peil houden van de kwaliteit van de bestaande voorraad.”

“De prioriteit voor Padua is echter om te zorgen voor meer woningen en plekken om te wonen. Het woningtekort is groot en het aantal dak- en thuislozen neemt toe, ook in onze kernen. Het niet hebben van een eigen plek werkt verlammend op mensen en neemt perspectief weg. Of je nu zorg nodig hebt of bijvoorbeeld statushouder bent, economisch dakloos, alleenstaande ouder of een jongere; het gaat ten koste van ontwikkeling, kansen en gezondheid. We zien hierin een rol voor Padua. Dat betekent concreet dat we blijven bouwen en creatief naar onze bestaande voorraad kijken om deze te benutten, bijvoorbeeld door hospitaverhuur. In de regio werken we samen aan het verwezenlijken van de gezamenlijke nieuwbouwambitie en maken we een nieuwe visie op woonruimteverdeling waarin – als het aan mij ligt – kansengelijkheid de boventoon voert.”

 

Hanke Struik (ProWonen): Aandacht voor vitale dorpen en wijken
ProWonen heeft het afgelopen jaar veel energie gestoken in de communicatie en afstemming met stakeholders, vertelt directeur-bestuurder Hanke Struik: “Denk aan toezichthouders, de provincie Gelderland, gemeenten, zorgpartijen, ontwikkelaars en natuurlijk onze huurdersverenigingen. Samen met onze partners hebben we veel aandacht voor het toevoegen van de juiste woningen voor de verschillende doelgroepen op geschikte plekken. We zetten stappen in de regionale visie Wonen en Zorg, zodat we voor elke doelgroep betaalbare woningen kunnen bieden die aansluiten op hun behoeften. Qua wonen en zorg ligt er een grote opgave in de Achterhoek. We kennen veel vergrijzing en daarmee ontstaat een verandering in de woonbehoeften. Dit hebben we vertaald naar een breed programma voor levensloopbestendige woningen.”

Regionaal samenwerken
Die grote lokale betrokkenheid noemde Hanke vorig jaar ook al, toen ProWonen voor het eerst vier A-scores bemachtigde in de benchmark: “In regionaal verband hebben we het afgelopen jaar overleg gehad over wat de ontwikkelingen in Nederland en nieuwe wetgeving voor ons als corporatie betekenen. En hoe we dit als sector en regio gezamenlijk kunnen oppakken. Gezien de grote opgave kan het ook niet anders dan dat je deze problematiek samen oppakt. De gesprekken waren en zijn intensief, maar het is goed dat alle betrokkenen hun steentje bijdragen.”

“ProWonen heeft veel aandacht voor vitale dorpen en wijken in ons landelijke gebied. Daarbij wordt de roep om een leefbaarheidsvisie urgenter. Een visie waar we vorig jaar mee zijn gestart. Hierdoor is ons portefeuilleplan breder geworden en richten we ons op kernvisies. Daarin beschrijven we kansen en uitdagingen, zodat we weten hoe we onze zorg- en woonopgave het beste kunnen realiseren.”

Data ontsluiten en analyseren
ProWonen heeft de afgelopen twaalf maanden ook veel tijd en energie gestoken in het beter ontsluiten en analyseren van haar data. Hanke: “We hebben onder andere ons ICT-beleid herijkt waarin staat dat we meer willen werken met dashboards en meer interne en externe data willen gebruiken voor sturing. Een mooi voorbeeld van multidisciplinair werken ondersteund met data is een project waarbij we een softwaresysteem implementeren om tot een integrale meerjaren onderhoudsbegroting en -planning komen. We hebben hierbij ingezet op ontwikkeling en eigenaarschap door medewerkers nieuwe taken, rollen en verantwoordelijkheden te geven. Met dit project krijgen we niet alleen onze data en sturing beter op orde, maar het intensiveert ook de interne samenwerking.”

Groei realiseren
Voor 2025 ligt volgens Hanke de focus op het concretiseren van de plannen om extra woningen te realiseren: “Binnen de financiële mogelijkheden en rekening houdend met de continuïteit van onze organisatie op de lange termijn. Om groei te realiseren vanuit de sociale huisvesting zijn we op veel onderdelen in gesprek met de andere woningcorporaties in de regio, gemeenten, zorgpartijen en ontwikkelaars. Daarnaast focussen we op het bouwen van modulaire woningen, het faciliteren van zorggeschikt vastgoed en het verduurzamen van onze portefeuille om ook in de toekomst onze doelgroep te kunnen voorzien van een fijn en passend thuis.”

 

Kyra Verstijnen (Zeeuwland): Ons onderscheiden met persoonlijke betrokkenheid bij huurders
Woningcorporatie Zeeuwland staat na twee jaar opnieuw in de lijst met benchmarktoppers. Op de vraag wat voor de corporatie uit Zeeland de grootste uitdagingen zijn, vertelt HRM- en kwaliteitsadviseur Kyra Verstijnen: “Het volgen van de landelijke thema’s is echt een uitdaging. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de hoge huurverhoging, verduurzaming, stikstof en ‘De Woondeal’. Om in te spelen op dit laatste punt, zijn we als organisatie overgeschakeld naar een groeiscenario in ons bezit waarop onze organisatie is aangepast. Daarnaast was er sprake van een wisseling in het management én de wisseling van een interim bestuurder naar een nieuwe bestuurder. Met deze veranderingen is het belangrijk om de relatie met onze visie vast te houden. Tevreden medewerkers zijn de sleutel tot tevreden klanten en een effectieve bedrijfsvoering.”

Vrolijke medewerkers
Kyra beaamt hiermee de woorden van oud directeur-bestuurder Marco van der Wel de laatste keer dat Zeeuwland in dit artikel stond: “Een vrolijke medewerker die lekker in zijn vel zit, is voor onze huurders én collega’s een stuk fijner om mee samen te werken. Binnen Zeeuwland liggen de verantwoordelijkheden zoveel mogelijk bij de medewerkers zelf. Dat is ook een van onze trotspunten blijkt uit ons medewerkersonderzoek. We mochten ons in 2024 dan ook een ‘World-class Workplace’ noemen. In het programma organisatieontwikkeling is ‘werkplezier & werkklimaat’ één van de drie dragende pijlers. We werken hard en hebben zoals gezegd het afgelopen jaar veel veranderingen doorgemaakt. Uit het onderzoek bleek dat daardoor de werkdruk door teveel collega’s als te hoog werd ervaren. Dit nemen we serieus, maken het bespreekbaar en acteren hierop. En dat zien we dan weer terug in de cijfers van de tussentijdse metingen op dit onderdeel.”

6.000 kantoortjes
Een van positieve uitschieters van Zeeuwland is het hoge huurdertevredenheidscijfer, met een 8,3, een 8,4 en een 8,5. “Een huurder merkt zeker wat van een tevreden medewerker en de betrokkenheid van onze collega’s ervaren ze dagelijks,” vertelt Kyra daarover. “Persoonlijk contact is daarbij essentieel. We bezoeken onze huurder thuis en zeggen dan ook gekscherend dat we 6.000 kantoortjes hebben bij Zeeuwland. Huurders zien we eigenlijk bijna niet op ons kantoor in Zierikzee. We werken met één aanspreekpunt per gebied, korte lijnen, duidelijke afspraken en maatwerk waar nodig met oog voor de mens. Een belangrijk aandeel in het succes is ook de medewerker van onze regionale partners bij het uitvoeren van reparaties. En natuurlijk zou het teveel eer zijn om dit succes alleen aan onszelf toe te schrijven; we hebben natuurlijk ook veel fijne huurders voor wie het prettig werken is.”

Persoonlijke betrokkenheid
“We gaan het komende jaar gewoon door met hoe we het altijd doen en blijven actief kijken naar verbeteringen door te leren van ervaringen en in contact te blijven met onze huurders,” sluit Kyra af. “Zeker in een tijd waarbij het vertrouwen in de landelijke politiek afneemt en meer dienstverlening via onpersoonlijke digitale kanalen verloopt, kunnen wij ons blijven onderscheiden door onze persoonlijke betrokkenheid bij onze huurders en hun omgeving. Verder is het niet meer voor iedereen vanzelfsprekend om ‘een dak boven je hoofd te hebben’. Daarom proberen wij actief onze woningvoorraad verder te vergroten om de beschikbaarheid van woningen te laten toenemen.”

 

Hans Kröger (Het Grootslag): Samen blijven werken voor voldoende woningen en leefbare wijken en buurten
Een bekende naam in dit artikel is die van woningstichting Het Grootslag uit Noord-Holland, die voor het derde jaar achtereen vier A-scores behaalt. Directeur-bestuurder Hans Kröger: “De uitdaging voor ons blijft het goed doen voor onze huurders. En daar zetten we ons uiteraard dagelijks voor in. We werken aan goede, kwalitatieve en betaalbare woningen en willen een organisatie zijn waar huurders goed, veilig en betaalbaar wonen. Dat uitgangspunt houden we altijd voor ogen en spreken we elkaar ook op aan. Dat we de erkenning krijgen met mooie scores in de benchmark is een bekroning op ons werk, maar geen doel op zich. Uiteindelijk draait het op goed en betrouwbaar werk leveren voor onze huurders. Dát is het fundament waarop we bouwen.”

Verduurzamingskans
Een van de gebieden waar de corporatie bijzonder hoog scoort, is op verduurzaming. “De afgelopen jaren hadden wij weinig mogelijkheden voor nieuwbouwprojecten,” vertelt Hans hierover. “Daardoor waren er extra financiële middelen en mankracht beschikbaar om extra in te zetten op verduurzaming. Deze ‘kans’ hebben we met beide handen gepakt. Bij de verduurzamingsprojecten stond de portemonnee van de huurders, maar ook hun comfort, centraal. De afgelopen twee jaar hebben we met versnelde spoed de woningen van huurders die meer dan 1.200 kubieke meter gas verbruikten verduurzaamd. Gezien de prijsstijgingen van energie werd het nog belangrijker om deze woningen te verduurzamen, en draagt het bij aan het verminderen van de CO2-uitstoot van ons bezit.”

Meer hulpvragers
Komend jaar draagt Hans het stokje over aan Anneke Timmermans, die de rol van directeur-bestuurder overneemt. Op de vraag wat Hans Het Grootslag en de sector mee zou willen geven, zegt hij: “Door bezuinigingen in de zorg, maak ik mij zorgen over de leefbaarheid binnen de sociale huursector. Er is bijvoorbeeld minder plek in GGZ-instellingen waardoor er steeds meer mensen met verward gedrag in sociale huurwoningen komen te wonen. Daardoor zijn er straks meer vragers van hulp dan er dragers zijn. Door deze ontwikkeling wordt het nog belangrijker dat corporaties, gemeenten en zorg- en welzijnsinstellingen heel goed met elkaar samenwerken.”

“Door dezelfde bezuinigingen moeten we ook oppassen dat we niet te veel geld ophalen bij de huurders om landelijke problemen – waaronder ook de woningnood – op te lossen. Het aantal verpleeghuisbedden neemt niet toe en woningcorporaties moeten meer geclusterde woonvormen realiseren. Dit zijn relatief dure woningen die in feite deels worden betaald door huurders. Want als woningcorporatie krijgen we geen subsidie voor deze woonvorm, maar moeten we wel winstbelasting betalen. Geld dat we eigenlijk beter kunnen gebruiken voor de realisatie van woningen.”

Intensieve samenwerking
Voldoende uitdagingen die Het Grootslag als individuele corporatie – maar ook de sector gezamenlijk – moet uitvoeren en blijven monitoren. “Maar mijn algemene advies is: blijven aanpakken en zorgen dat we voldoende betaalbare woningen hebben voor de doelgroep, nu en in de toekomst. En samen werken aan leefbare wijken en buurten. Dat kunnen we niet alleen, maar wel door intensieve samenwerking met gemeenten en zorg- en welzijnsorganisaties. Waarbij het resultaat is dat wonen in een sociale huurwoning leuk en goed blijft. Want Franse Banlieues mogen we hier nooit accepteren.”

 

Wiesje van der Weide (Wooncompagnie): Samen bouwen aan sterke wijken en buurten waar mensen naar elkaar omzien
Voor Wooncompagnie – met 14.000 vhe wederom de grootste topper in de benchmark – liggen er grote uitdagingen in het blijven realiseren van voldoende betaalbare woningen, ondanks stijgende bouwkosten en regelgeving. Directeur-bestuurder Wiesje van der Weide: “Naast bouwen, verduurzamen we in sneltreinvaart, terwijl we tegelijkertijd de woonlasten betaalbaar houden voor onze huurders. Daarnaast ligt er een uitdaging in het stimuleren van betrokkenheid en het gemeenschapsgevoel in wijken en buurten.”

Groei- en verbetercultuur
Voor de corporatie uit Noord-Holland was het de derde keer achtereen dat een viervoudige A-score werd behaald. “Daar zijn we enorm trots op, alhoewel hoog scoren geen doel op zich is. Onze collega’s zetten zich elke dag in om gewoon goed te doen voor onze bewoners. Dit doen we door uitdagende, maar realistische doelen te stellen die ons inspireren en motiveren. Deze groei- en verbetercultuur zit verankerd in het DNA van Wooncompagnie. Het nuchter delen van successen en af en toe samen stilstaan bij behaalde resultaten versterkt deze gezamenlijke drive.”

Geen euro meer dan nodig
Wooncompagnie scoort buitengewoon goed qua bedrijfslasten. Wiesje: “We zijn ons er heel bewust van dat onze inkomsten door onze huurders worden opgebracht. Daarom staat betaalbaarheid bij ons altijd voorop en vragen we geen euro meer huur dan nodig is. Dit besef leeft bij al onze collega’s en is verankerd in onze manier van werken. Het zorgt er bijna vanzelf voor dat we, op alle niveaus, weloverwogen keuzes maken die bijdragen aan een efficiënte en verantwoorde bedrijfsvoering.”

Fijne buurten
Die efficiëntie wordt ook mogelijk gemaakt door de grootte van Wooncompagnie, legt Wiesje uit: “Onze omvang brengt zowel kansen als uitdagingen met zich mee. Enerzijds stelt het ons in staat om efficiënt te werken en kennis te delen, anderzijds vraagt het wel om een sterke lokale focus om dichtbij onze huurders te blijven. Onze grootte vormt daarbij geen belemmering voor goed presteren, juist omdat we samenwerken in resultaatverantwoordelijke teams en altijd de klantvraag centraal stellen. Dat inspireert ook onze focus voor komend jaar: gezamenlijk zorgen voor fijne buurten met voldoende woonaanbod voor mensen met weinig koopkracht.”

Bron: CorporatieGids Magazine, Foto: Freepik.com