Alkmaar, woningmarkt onder druk

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

Op verzoek van de drie Alkmaarse corporaties WoonwaardVan Alckmaer voor Wonen en Kennemer Wonen, maakte Enserve een analyse van de woningmarkt in Alkmaar. Dat leverde het rapport op ”Alkmaar, woningmarkt onder druk”. Wij geven hier een indruk van de belangrijkste conclusies uit dit rapport.

Sinds 2009 ondersteunt Enserve de corporaties binnen het samenwerkingsverband Sociale Verhuurders Noord-Kennemerland in de verdeling van sociale huurwoningen. Aan deze samenwerking nemen vijf corporaties deel waarvan er drie woningbezit hebben binnen de gemeente Alkmaar. Met ruim 100.000 inwoners vormt Alkmaar de grootste centrumgemeente in de kop van Noord-Holland.

Zoals in veel regio’s waar Enserve actief is, komen er ook in Alkmaar steeds meer woningzoekenden en dalen de slaagkansen. Steeds meer mensen reageren op een advertentie en de zoektijden lopen op.

Er zijn twee redenen waarom er steeds meer mensen afkomen op woningen van de corporaties:

  • Er komen steeds meer 1-persoonshuishoudens in Nederland;
  • Steeds meer mensen met een hoger inkomen doen een beroep op de markt voor sociale huurwoningen.

Overvloed aan 1-persoonshuishoudens
De groei van het aantal 1-persoonshuishoudens is al jaren aan de gang. In 2009 waren er in Alkmaar 5.025 huishoudens van 1 persoon actief. in 2020 waren dat er inmiddels 9.111, een groei van 81%. Opvallend is dat in de groep actief woningzoekenden de 1-persoonshuishouden sterk oververtegenwoordigd zijn. In Alkmaar behoort 60% tot deze groep. Landelijk is dat maar 38% van alle huishoudens. Per definitie gaat het ook om 1-inkomenshuishoudens, een belangrijke reden waarom deze groep aangewezen is op de sociale huursector.

Overigens gaat het niet om één homogene groep. Er zijn jongeren die zelfstandig willen wonen, maar ook mensen tussen de 35 en 50 die gescheiden zijn. Verder zijn er vooral veel ouderen die alleen zijn komen te staan en dan met name vrouwen. Zeker die laatste groep zal nog sterk toenemen volgens de prognoses.

Alleenwonende mannen en vrouwen, 15 tot 95 jaar

Koopsector onbetaalbaar
De tweede reden voor de groei van woningzoekenden in de sociale huursector is de stijgende prijs van koopwoningen. Steeds meer mensen met een midden inkomen kunnen de koopsector niet meer betalen. De klassieke voorbeelden zijn: de verpleegkundige, de politieagent en de leerkracht. Het aantal woningzoekenden in Alkmaar met een iets hoger inkomen -en dus geen recht op huurtoeslag- steeg van 2016 tot 2020 van 3.310 naar 5.169. Een groei van 56%.

Verdeling lost de schaarste niet op
Dat roept natuurlijk de vraag op wat hieraan moet gebeuren. Daar geeft woonruimteverdeling geen antwoord op. De basis regel is: Met verdeling los je de schaarste niet op. Dit probleem doet zich bijna overal voor. Dat is de reden dat ruim 30 partijen (gemeenten, corporaties, ontwikkelaars) willen dat er in 10 jaar 1 miljoen huizen bijkomen. Nu staan er ongeveer 8 miljoen huizen in Nederland. Maar dat moet natuurlijk vorm krijgen in concrete plannen per regio en gemeente.

Wat voor woningen zouden moeten er dan bijkomen? In de analyse keek Enserve ook naar het reactiepatroon van de woningzoekenden in Alkmaar. Afhankelijk van de leeftijd leverde dat voor elk groep de meest gewilde woning op.

Leeftijd Woningtype Prijsklasse % Aantal
t/m 22 Appartement zonder lift Tot de kwaliteitskortingsgrens 71% 5.453
23 t/m 27 Appartement zonder lift Van kwaliteitskortingsgrens tot 1e aftoppingsgrens 41% 15.640
28 t/m 54 Eengezinswoning Van kwaliteitskortingsgrens tot 1e aftoppingsgrens 41% 37.845
55 t/m 64 Eengezinswoning Van kwaliteitskortingsgrens tot 1e aftoppingsgrens 41% 5.551
65 t/m 74 Appartement met lift Van kwaliteitskortingsgrens tot 1e aftoppingsgrens 44% 4.316
75+ Appartement met lift Van kwaliteitskortingsgrens tot 1e aftoppingsgrens 72% 2.869

Reacties van woningzoekenden naar leeftijd op woningadvertenties naar woningtype en prijs.

Voor elke leeftijdsgroep geeft de tabel het woningtype weer dat de meeste reacties kreeg in 2020. Er is een duidelijke relatie tussen leeftijd(sfase) en het type woning dat men zoekt.

Het lijkt moeilijk om goedkope woningen toe te voegen aan de voorraad. Daarbij spelen grond- en bouwkosten een rol, naast eisen aan duurzaamheid. Kansrijker is het toevoegen van appartementen met een lift voor ouderen en het bouwen van eengezinswoningen voor de mensen in de leeftijd tussen 28 en 64 jaar. Daarmee kan ook doorstroming op gang komen zodat goedkopere appartementen zonder lift beschikbaar komen voor jongeren.

Bron: Enserve, Foto: Enserve