CorporatieGids Magazine

JUNI 2024 I 9 8 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Als corporatie verhuur je woningen aan huurders om erin te wonen. “Alles wat daarbuiten valt, kun je onder woonfraude scharen,” begint Jethro het gesprek. “Denk bijvoorbeeld aan het onderhuren van een woning. We komen weleens tegen dat iemand meerdere slaapkamers verhuurt aan bijvoorbeeld studenten voor de prijs van een huurwoning. Onderverhuur en niet bewonen van de woning komen het meeste voor. Daarnaast hebben wij ook te maken met criminele activiteiten zoals drugslaboratoria, prostitutie of hennepteelt. Maar ook het aanhouden van een woning terwijl je eigenlijk elders woont bij een partner om toeslagen of een uitkering te ontvangen, valt onder woonfraude. Het is dus een enorm breed begrip.” 500 onderzoeken per jaar Een breed begrip waarvan de omvang lastig is vast te stellen, legt Jurrian uit: “Het is moeilijk te zeggen hoe groot dit probleem precies is. Vanuit Staedion zijn we in 2020 begonnen met een pilot om woonfraude structureel aan te pakken met een gespecialiseerd team. Dit is de laatste jaren gegroeid naar inmiddels een team van zeven medewerkers dat sinds vorig jaar zo’n 500 woonfraudeonderzoeken per jaar doet. Maar je weet niet wat er zich eventueel onder ‘deze ijsberg’ afspeelt. Daarnaast merken we ook dat – hoe meer je bezig bent met woonfraude – hoe meer meldingen je krijgt, bijvoorbeeld van maatschappelijke partners in de wijk die weten dat je hiermee bezig bent.” “Op dit moment hebben onze onderzoeken een success rate – dus dat er daadwerkelijk sprake is van woonfraude – van ongeveer 60 procent. Ook is er geen sprake van onbenutte capaciteit in het team. Integendeel zelfs; er is meer woonfraude dat wij kunnen onderzoeken.” Druk op de woningmarkt Het zijn van een corporatie in een stedelijk gebied heeft volgens Jurrian zeker invloed op de hoeveelheid en typen woonfraude: “In een grote stad komen nu eenmaal veel zaken vaker voor. Qua criminele activiteiten, maar ook zaken als onderhuur, omdat de woningnood zo ontzettend hoog is.” Momenteel is de gemiddelde wachttijd voor een woning- zoekende in de regio Den Haag zeven jaar. “Mensen die op zoek zijn naar woonruimte kiezen dan soms toch voor een niet legale oplossing,” vult Jehtro aan. Plicht Het aanpakken van woonfraude is voor Staedion een plicht, vertelt Jurrian: “Woonfraude wordt vaak snel een onder- geschoven kindje, iets dat alleen aangepakt wordt wanneer er sprake is van overlast of criminele activiteiten. Maar dan kijk je er puur vanuit leefbaarheidsoogpunt naar. Vanwege de hoge woningnood vinden wij dat je het niet kunt maken dat woningen bewoond worden door mensen die er niet horen te wonen. Het is onze plicht dat die woningen terechtkomen bij mensen die het nodig hebben. Door de woonfraude- onderzoeken die we doen komen er jaarlijks gemiddeld 130 woningen vrij. In andere woorden: ongeveer een apparte- mentencomplex per jaar extra voor woningzoekenden, die dringend op zoek zijn naar een huis.” Leefbaarheid Dat de aanpak van woonfraude de leefbaarheid in complexen en wijken verbetert, is belangrijke bijvangst volgens Jurrian: “We hebben onlangs bijvoorbeeld verschillende zaken behandeld in een studentenflat waar op meerdere adressen prostitutie voorkwamen. Door dit aan te pakken zorgen we ervoor dat de studenten weer prettig kunnen wonen en wij tegen ouders kunnen zeggen dat het woningcomplex van hun kind weer veilig is. Dat is natuurlijk ook enorm waardevol.” Medewerkers vrijmaken Woonfraude efficiënt aanpakken begint bij het vrijmaken van mensen die zich op het onderwerp kunnen richten. Jethro: “Elke woonfraudezaak begint met een melding. Vanuit Staedion zelf of vanuit een maatschappelijke partner zoals de gemeente, de politie of bezorgde buren. Het is belangrijk om te laten zien dat we iets met deze meldingen doen. Als partners weten dat Staedion ermee aan de slag gaat, krijg je meer bereidheid om meldingen te doen en wordt dit proces steeds beter.” “Op basis van de melding vindt er administratief onderzoek plaats. Als we denken dat er wat aan de hand is, gaan we naar de locatie toe. We kijken wat er zich in de woning afspeelt tijdens een huisbezoek en nodigen de bewoner uit voor hoor en wederhoor. Vervolgens kijken we naar afspraken die gemaakt kunnen worden met de huurder of we vragen deze Jurrian Koks en Jethro Alons (Staedion): Het aanpakken van woonfraude is onze plicht Van hennepteelt en prostitutie tot onderhuur en verborgen drugslabs; woningcorporaties krijgen steeds meer te maken met woonfraude. Hoe pak je deze criminele activiteiten op een effectieve manier aan? Woningcorporatie Staedion – verantwoordelijk voor 37.000 woningen in Den Haag – zette vier jaar geleden een speciaal team op dat zich richt op de aanpak van woonfraude. In gesprek met CorporatieGids Magazine leggen manager Wijkbeheer Jurrian Koks en senior consulent Woonfraude Jethro Alons uit welke vormen woonfraude zoal aanneemt, hoe je je hiertegen wapent en wat de meerwaarde daarbij is van de inzet van data en algoritmen. Op de foto: Jurrian Koks (links) en Jethro Alons (rechts)