CorporatieGids Magazine

MAART 2024 I 31 30 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Woningcorporaties proberen steeds meer waarde uit hun vastgoeddata te halen. Maar de uitdagingen om dit nieuwe goud aan te boren zijn groot. Want neem je het onderwerp vastgoeddata mee in je visie, waarom vinden corporaties het lastig om hiermee aan de slag te gaan en welke rol is daarbij weggelegd voor de ‘vastgoeddata held’? CorporatieGids Magazine sprak erover met Managing Partners Olke Jan van der Meer en Andrea van der Vaart van Chaptr2. Olke Jan van der Meer en Andrea van der Vaart (Chaptr2): Gezocht: vastgoeddata held Waarom geniet het onderwerp vastgoeddata momenteel zo de aandacht in de sector? We zien een toenemende aandacht door onder andere digitalisering in de bouwketen, ketensamenwerking met RGS-partners, wet- en regelgeving en natuurlijk de bouw- en verduurzamingsopgave. Er komt ook steeds meer nieuwe vastgoeddata beschikbaar met de huidige ICT-middelen. Daarnaast is de haalbaarheid om met vastgoeddata stappen vooruit te zetten ook toegenomen door standaarden waardoor makkelijker data kan worden uitgewisseld, door nieuwe ontwikkelingen als digital twins en IoT én door data uit beeld te kunnen genereren. Daarbij zijn de verwachtingen voor AI op basis van vastgoeddata hoog. Wat voor vastgoeddatavragen komen jullie in de praktijk zoal tegen? Dat is eigenlijk teveel om op te noemen. Elke organisatie legt eigen prioriteiten en heeft dus ook andere vragen, maar telkens zie je dat de ene vraag de andere uitlokt en er dan behoefte is aan overzicht en een heldere lijn. Een corporatie kan bijvoorbeeld op zoek zijn naar verbeteringen in de meerjarenonderhoudsprognose en een beter en actueler overzicht van de elementen in het vastgoed, terwijl een andere afdeling nog steeds iets moet met betere huurders- plattegronden en twijfelt aan de actualiteit van de woning- waardering. Ze komen erachter dat deze vragen elkaar raken. In andere situaties is voldoen aan actuele wetgeving en normen het aandachtspunt, of liggen de vragen juist bij beleidsvorming en vastgoedsturing en wil men gewoon aan de slag met de verzamelde data en de informatie die hierdoor beschikbaar komt. Ook komen we aandachtspunten uit een audit tegen of is een organisatie juist zelf bezig met continu verbeteren en signaleert daar kansen of problemen. Daarnaast kan er vanuit het I&A-beleid reden zijn om applicaties te vervangen of de informatievoorziening te verbeteren. Vaak vinden al deze vragen elkaar nog niet vanuit een integrale visie op vastgoeddata. Hoe begin je als corporatie met het onderwerp vastgoeddata? Acute problemen vragen om een prompte oplossing en dat kan vaak snel. Maar zoals gezegd is er behoefte aan overzicht en een heldere lijn. We adviseren dus om in een datastrategie een grote lijn te bepalen én tegelijkertijd de handen uit de mouwen te steken. Daarbij zien we verschillen tussen corporaties: de een is goed in het formuleren van beleid en heeft moeite dat handen en voeten te geven, terwijl de andere organisatie praktisch aan de slag gaat zonder plan. Ga daarom met elkaar in gesprek over hoe je met vastgoeddata stappen wil zetten. En leer van zaken uit het verleden die je met de kennis van nu anders zou aanpakken. Merken jullie dat corporaties het lastig vinden om in te zetten op betere vastgoeddata? We zien inderdaad wel aarzeling om dit op te pakken, maar dat hoeft echt niet. Je begint immers te verbeteren en doet dat stap voor stap. Je begint niet vanaf nul want je verbetert hetgeen wat je de afgelopen jaren al hebt opgebouwd. Het is daarbij niet per se nodig om je volop op een BIM-keten te storten. Je zet alleen in op wat je nodig hebt. Daarvoor hoef je geen nieuwe datamodellen te ontwikkelen, maar je gebruikt wat er is en vult dat eventueel aan. Een visie op papier is de basis, maar hoe maak je vervolgend concrete stappen? Aan een visie of beleid zonder concrete stappen tot verbetering heb je niet zoveel. Het een hoort bij het ander. Zonder kennis van het aandachtsgebied en de juiste competenties kom je niet ver. Wanneer je niet weet wat de eisen zijn aan vastgoed- informatie, zul je er nooit aan kunnen voldoen. Wanneer je onvoldoende weet van de onderdelen zoals definities, waar iets vastligt of bij wie je moet zijn, kom je er ook niet. Hetzelfde geldt voor gebrek aan kennis van processen, het ontbreken van analyse- of verbeteringsmogelijkheden of het onvermogen dit samen met anderen op te pakken. Vastgoeddata is een groot en complex onderwerp. Er zijn veel mensen die een stukje weten of voor een deel kunnen bijdragen, maar veel initiatieven vertragen omdat er te veel mensen nodig zijn of dat zaken te groots worden aangepakt. Het helpt naar onze mening om een vastgoedinformatie- beheerder te hebben. Dit is één persoon die kennis heeft over definities en vastgoedgerelateerde processen én die enthousiast is om daarin te verbeteren en anderen mee te nemen: een echte vastgoeddata held dus. Hoe kan Chaptr2 corporaties hierbij ondersteunen? Om de rol van vastgoedinformatiebeheerder goed in te kunnen vullen, zijn we bezig een opleiding voor gebouwinformatie- managers op te zetten. Vanuit Chaptr2 kunnen wij nu bijvoor- beeld al helpen bij het maken van een datastrategie, het verbeteren van databeheer in je mutatieproces of de integratie tussen applicaties voor vastgoedsturing verbeteren. Ook leren we bijvoorbeeld teamleiders onderhoud vanuit proces- verbetering de informatie ook daadwerkelijk toe te passen in hun werk. Maar we kunnen ook helpen door in je organisatie iemand op te leiden die dat zelf kan gaan doen. Wanneer je zaken verbetert, data beter vastlegt en eisen stelt, zal dat ingericht, bewaakt en gehandhaafd moeten worden. Ook dat is de rol van een gebouwinformatiemanager. Hoe zal afsluitend de rol van vastgoeddata bij corporaties de komende jaren ontwikkelen? Wat ons betreft naar een ideaalbeeld waarbij discussies over definities, eigenaarschap en de databron niet meer nodig zijn. Waar datakwaliteit grotendeels automatisch wordt geborgd door bijvoorbeeld op basis van beeldmateriaal data te genereren als deze nodig zijn. Waarbij de data breed binnen en buiten de organisatie gecontroleerd worden gebruikt en verrijkt. En waarbij AI helpt om op basis van de vastgoeddata klanten beter te informeren, processen efficiënter te laten lopen en beter te sturen. Foto’s: Ellis Rijkers