CorporatieGids Magazine

NOVEMBER 2023 I 41 40 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Column Dat rapporteren niet moet, wil niet zeggen dat nadenken niet mag Eerder dit jaar publiceerde Aedes een nieuwsbericht met de kordate boodschap: “De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) die in november 2022 door de EU is aangenomen is niet van toepassing op corporaties.” Waarom niet? Volgens Aedes omdat de richtlijn alleen van toepassing is op nv’s en bv’s, en níet op verenigingen en stichtingen zoals woningcorporaties. Is daarmee de kous af? Hopelijk niet. Wat is die CSRD zult u misschien denken? Deze Europese richtlijn verplicht organisaties om te rapporteren over hun impact op duurzaamheid. Aedes vindt dat al bestaande vormen van verslaglegging beter bij de corporatiesector passen. De reactie van Aedes is een beetje kort door de bocht. Corporaties hoeven misschien niet te rapporteren volgens de CSRD, maar banken waar corporaties op grote schaal van lenen wel. Die banken zouden best eens meer willen weten over de duurzaamheidsimpact van individuele woningcorporaties. Om investeerders aan te trekken, houdt de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) bijvoorbeeld al duurzaam- heidsscores bij van alle woningcorporaties. Het reduceren van de CSRD tot een rapportageverplichting is een gemiste kans. Bijdragen aan duurzaamheid begint namelijk niet met rapporteren, maar met nadenken over de bijdrage die je als organisatie kunt leveren aan een duurzamere samenleving, én dat denken omzetten in concrete acties. Woningcorporaties werken hard aan het energiezuiniger maken van hun woning- bezit. Maar duurzaamheid gaat veel verder dan dat. Juist daar kan de CSRD helpen. Niet door het opzetten van een nieuw rapportagecircus, maar als hulpmiddel voor ‘het goede gesprek’ over duurzaamheid. Dat gesprek is hard nodig. De bouwsector verbruikt wereldwijd namelijk 40 procent van alle hulpbronnen, produceert 40 procent van al het afval en veroorzaakt 33 procent van alle door de mens veroorzaakte emissies. Daarom speelt de bouw, en daarmee de corporatiesector, een cruciale rol in het verduurzamen van onze samenleving. Het gaat dus uitdrukkelijk ook over het beperken van schade aan klimaat en planeet. Onderlegger voor de CSRD is de ‘EU-taxonomie’: een duur woord voor een soort nieuwe gemeenschappelijke taal over duurzaamheid. Net als bij het leren van elke nieuwe taal is ook hier oefenen essentieel. Binnen de Werkgroep Duurzaamheid van de Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties (VTW) verkennen we de mogelijkheden van de CSRD. Op een ontspannen manier, los van rapportageverplichtingen, in gesprek gaan over hoe de activiteiten van woningcorporaties bijdragen aan – het tegengaan van – klimaatverandering, bescherming van water, de overgang naar een circulaire economie, het voorkomen en bestrijden van verontreiniging en het beschermen en herstellen van biodiversiteit en ecosystemen. De CSRD helpt ons om na te denken over het volledige spectrum van duurzaamheid, en niet alleen energie. Rapporteren hoeft dus – nog – niet, maar nadenken begint vandaag. Gerard van Bortel is universitair docent housing management aan de TU Delft, lid van de raad van commissarissen van woningcorporaties Rochdale in Amsterdam en Het Grootslag in Wervershoof op voordracht van de huurdersorganisaties, en lid van het landelijk bestuur van de Woonbond.