CorporatieGids Magazine

JUNI 2023 I 27 26 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Column De bouwstroom komt op stoom, ondanks ferme tegenwind Het regent slecht nieuws op de woningmarkt. Ambitieuze nieuwbouwprojecten worden afgeblazen omdat ontwikkelaars de woningen niet verkocht krijgen en investeerders trekken zich terug omdat hun businesscase niet meer sluitend is door de nieuwe huurprijsregulering. Om de ‘doom and gloom’ nog groter te maken, is het algemene sentiment in de sector dat we die 900.000 nieuwe woningen tot 2030 nooit gaan halen. Misschien is dat ook wel zo, maar toch is er ook reden tot hoop. Eind mei hield de NH Bouwstroom haar jaarlijkse tweedaagse voor partners en belangstellenden, in een hotel aan de Zuidas in Amsterdam. Doel van de NH Bouwstroom is het versnellen, verslimmen en verduurzamen van de bouw van betaalbare huurwoningen: permanent en flex. Tijdens de tweedaagse presenteerden de zeven betrokken Noord-Hollandse woningcorporaties samen met zes bouwers hun plannen. Die plannen worden steeds concreter. Er zitten al voor vele honderden woningen aan bouwprojecten in de pijplijn. Nog meer goed nieuws: de NH Bouwstroom is niet de enige en ook niet de eerste: in Nederland zijn er wel tien ‘bouwstromen’. Natuurlijk hebben ook corporaties last van hogere rentes en stijgende bouwkosten, maar juist nu kunnen corporaties laten zien dat zij ook met ruw weer uitvaren en niet in de haven blijven liggen. ‘When the going gets tough, the tough get going’ zong Billy Ocean al in 1985. Maar dat ‘tough’ (stoer) ziet er bij woningcorporaties toch net iets anders uit dan in Indiana Jones ‘The Jewel of the Nile’, waarin dat lied zo’n prominente plaats innam. Corporaties zijn niet zozeer stoer, maar vooral slim en samenwerkingsgericht. Want door samenwerking en onderlinge solidariteit houden corporaties al veertig jaar het Waarborgfonds Sociale Woningbouw in de lucht en daarmee de rente op leningen zo laag mogelijk. Door samenwerking en gedeeld commitment kunnen corporaties de aanjager zijn voor meer innovatie in de bouw: van losstaande bouwprojecten naar samenhangende woonconcepten, naar standaardiseren waar mogelijk en maatwerk waar nodig. Toch vraagt samenwerken in ‘bouwstromen’ ook lef van corporatieprofessionals, -bestuurders en -toezichthouders. Dus een beetje ‘tough’ is nodig. Samenwerken vraagt soms om het overstijgen van de belangen en werkwijzen van individuele corporaties. Corporaties zullen programma’s van eisen en planningen op elkaar moeten afstemmen, en soms ook verplichtingen moeten aangaan die verdergaan dan zij gewend zijn. Waar ligt de grens tussen gezamenlijkheid en de soevereiniteit van individuele organisaties? Zijn corporaties bereid elkaar te ondersteunen om de gezamenlijke bouwopgave te realiseren, ook als dat eens een keer minder goed uitkomt voor een individuele organisaties? Juist nu bij tegenwind veel partijen afhaken, kunnen corporaties laten zien dat zij het in hun mars hebben om snel flinke aantallen mooie en betaalbare woningen te realiseren. De toekomst is hoopvol. Gerard van Bortel is universitair docent housing management aan de TU Delft, lid van de raad van commissarissen van woningcorporaties Rochdale in Amsterdam en Het Grootslag in Wervershoof op voordracht van de huurdersorganisaties, en lid van het landelijk bestuur van de Woonbond.