CorporatieGids Magazine

SEPTEMBER 2022 I 63 62 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Het plaatsen van zonnepanelen staat eigenlijk synoniem voor de verduurzaming van het woningbezit. Maar het verduurzamen van daken gaat veel verder dan het plaatsen van panelen alleen. Welke kansen liggen er voor woningcorporaties en welke uitdagingen komen eraan? CorporatieGids Magazine sprak erover met Niki Mastenbroek, Accountmanager bij Consolidated Nederland. Niki Mastenbroek (Consolidated Nederland): Richt je bij verduurzaming niet alleen op de energie-, maar ook op de warmtevraag Hoe ver zijn corporaties met de verduurzaming van hun daken? De meeste daken zijn nog onvoldoende geïsoleerd. Verschillende woningcorporaties hebben vanuit de verduur- zamingseisen van de overheid zonnepanelen geplaatst. In diverse gevallen is hierbij geen rekening gehouden met de kwaliteit van de daken, de isolatiewaarde of de warmtevraag. Men richtte zich vooral op de energievraag en of deze bijdroeg aan de doelstelling. Wij zien dat wij veel daken moeten na- isoleren om de warmtevraag omlaag te brengen. Hierbij wordt rekening gehouden met de warmtevraag en beschikbare warmtebronnen, zoals warmtepompen of toekomstige stadsverwarming. Hoe duurzaam kun je een dak maken? De mogelijkheden voor een duurzaam dak zijn legio. Denk bijvoorbeeld aan groene daken. Zo’n groen pakket kan een bijdrage leveren aan de biodiversiteit en heeft een verkoelende werking in de zomer. Samen met bomen zullen groene daken in de toekomst een wapen vormen tegen hittestress in steden. Een soort overtreffende trap is het blauw-groene dak, waar onder het groen relatief veel water kan worden gebufferd. Hiermee worden riolen ontlast en heeft het groen dak meer water tot zijn beschikking. Een ander voorbeeld zijn daken waar warmte ‘geoogst’ wordt voor warmtepompen of opslag in de bodem. In steden zie je dat daken steeds meer fungeren als sociaal maatschappelijke ruimte. Bijvoorbeeld als ontmoetingsplek voor bewoners of in initiatieven zoals urban farming. Maar dat is nog niet alles. Denk bijvoorbeeld aan isolatieplaten die volledig uit organisch materiaal bestaan en bij productie geen schaduwkosten hebben, of bitumen die gerecycled worden. Het gaat dus veel verder dan zonnepanelen alleen. Waar liggen kansen voor corporaties als het gaat om daken en duurzaamheid? Woningcorporaties staan voor een gigantische uitdaging die zich niet alleen tot het dak beperkt. Het invullen van die opgave is een ‘alle hens aan dek’-situatie. Het is dan ook niet zo vreemd dat innovaties niet direct gebruikt worden en de markt bereiken, omdat er meestal gekozen wordt voor de vertrouwde middelen en quick wins zoals zonnepanelen. Gelukkig zien we wel dat diverse innovaties steeds meer gebruikt worden. Soms zit het hem niet in duurzame producten, maar in processen. Een voorbeeld is de ‘Dakenbalans’, waarbij wordt gestuurd op eenvoud en eenduidigheid rondom het verduurzamen van hellende daken aan de hand van menu- kaarten. Hierbij kun je denken aan een bepaalde standaard RC-waarde, zonnepanelen of Green Ready- of NOM-daken. Een andere innovatie die corporaties op daken toepassen zijn sensoren. Voldoen deze aan de verwachtingen? In 2017 zijn de eerste ideeën ontstaan om sensoren te ontwikkelen. Dat was een enorme inspanning, van de ontwikkeling tot de interpretatie van de data. Inmiddels zijn we zo ver dat die producten gereed zijn om in een kleine oplage uit te rollen. Sensoren kunnen corporaties laten beschikken over data die ze – tot op heden – nog niet hebben gehad. Die verrijking van datasets bieden de mogelijkheid om nog nauwkeuriger te begroten. Algoritmen stellen ons daarnaast in staat onderhoudsmomenten nauwkeuriger te voorspellen en sneller te reageren op eventuele problemen. Hoe zetten corporaties al hun data vervolgens in voor efficiënt dakbeheer? De stijging van beschikbare informatie stelt corporaties in staat afwegingen te maken, de juiste onderhoudsvormen te kiezen en de juiste materialen te gebruiken. Daarbij kunnen keuzes beter onderbouwd worden en geprioriteerd worden. Dat is voor mij de kern van efficiënt dakbeheer. Dit stelt je bijvoorbeeld in staat de afweging te maken tussen het aantal lekkages door vervuiling en de kosten om het dak te reinigen. Bij sommige complexen blijkt dat de reiniging goedkoper is, wat ook nog eens leidt tot hogere klanttevredenheid. Al die data stelt corporaties in staat om af te stappen van cyclisch begroten, maar juist onderhoudsmomenten heel gericht te kiezen. Hierdoor kan de levensduur van daken verlengd worden. Met een gemiddelde levensduur van ruim twintig jaar is dat wel een zaak van lange adem, maar als je in staat bent de levensduur hierdoor met vijf jaar te verlengen, betekent dat enorme winst qua kosten én duurzaamheid. Wat zijn de komende jaren de belangrijkste uitdagingen als het gaat om daken en verduurzaming? De grootste uitdaging is de opgave die wij hebben om de woningvoorraad CO 2 -neutraal te maken voor het jaar 2050. Met deze uitdaging zijn we dagelijks bezig. Een grote zorg die wij moeten invullen is – zeker in de huidige tijd – de beschikbaarheid van materialen. Het wordt dan ook steeds belangrijker om vaste samenwerkingen aan te gaan met leveranciers. Dat geldt niet alleen voor woningcorporaties, maar ook voor ons. Dit biedt voor beide partijen meer zekerheid en flexibiliteit. Ook de beschikbaarheid van voldoende arbeids- krachten is een uitdaging. Het helpt gelukkig dat we over veel data beschikken, hierdoor wordt het makkelijker om de juiste onderhoudsadviezen voor onze klanten op te stellen. Foto’s: Murk Feitsma