CorporatieGids Magazine

MAART 2022 I 41 40 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Het adagium ‘het gaat toch goed zoals we het al jaren doen’ van corporaties die zelfstandig woningen verdelen lijkt aan erosie onderhevig, herkent ook Karel Blom, directeur Enserve: “Corporaties kiezen steeds meer voor samenwerking met andere corporaties. Transparantie voor de woningzoekenden en efficiëntie – zowel in de woningmarkt als in de werkpro- cessen – zijn hier de belangrijkste redenen voor. Mede onder de druk van lokale politieke partijen, neemt de roep om afspraken om woningen juist lokaal toe te wijzen vooral bij gemeenten toe. Wij zijn benieuwd wat de gemeenteraads- verkiezingen van maart gaan betekenen op dit vlak.” Invloed politiek Dat lokale politiek een invloed heeft op woonruimteverdeling, is een feit. Volgens Karel kunnen de plannen van het nieuwe kabinet dat ook zijn. “Door de afschaffing van de verhuurders- heffing en het inzetten op de bouw van 100.000 woningen per jaar, met extra aandacht voor starters, senioren en midden- inkomens, kan op termijn de schaarste wat af gaan nemen. Ons lijkt het vooral van belang om in te zetten op aantrekkelijke woningen voor senioren, zodat doorstroming op gang komt en starters een plek kunnen vinden. Er zal de komende regeerperiode zeker nog schaarste blijven bestaan, en daarmee blijft het verdelingsvraagstuk van groot belang.” Middeninkomens Hij vervolgt: “Ook het buiten werking stellen van de markttoets voor niet-DEAB woningen biedt mogelijkheden dat corporaties is WoningNet de tweede grote woonruimte- bemiddelaar. Volgens Arjan is de organisatie stabiel na een wat roerige tijd. “De app voor woningzoekenden (DaK) krijgt veel positieve kritieken.” Nieuwe software Embrace heeft een enkele klant verloren en geen nieuwe verworven, weet Arjan. “Ze rollen hun nieuwe websites uit bij onder meer Maaskoepel en bij SSH& is het inmiddels operationeel.” Embrace bemiddelt 413.607 vhe – een markt- aandeel van 18,7 procent – en neemt daarmee de derde marktpositie in. Woningruil Woonmatch heeft enkele nieuwe klanten mogen verwelkomen, meldt Arjan. In totaal worden 71.814 vhe – een marktaandeel van 3,2 procent – met hun softwareoplossing bemiddeld. “Daarnaast rolt Woonmatch ook een landelijke woningruil- module uit.” Bij dit alternatieve verdeelproces, waarbij corporaties verdelen via ruilmijnwoning.nl , zijn volgens Woonmatch inmiddels 28 corporaties aangesloten met in totaal 168.000 woningen in beheer. Studentenwoningen Hoppinger is een nieuwe speler op de markt als het gaat om woonruimteverdeling voor studenten. Volgens Arjan is dat goed voor de markt, omdat er dan wat te kiezen valt. “Het bevordert de concurrentie waardoor de andere partijen weer scherper moeten acteren in innovatie en op prijs.” Hoppinger verdeelt 18.441 studentenwoningen, allen van SSH. Dat is een marktaandeel van 0,8 procent. wat meer kunnen doen voor middeninkomens. De Wet Maatregelen Middenhuur biedt ook wat meer mogelijkheden voor gemeenten om regels te verbinden aan de toewijzing van deze woningen. Het concept van de gewijzigde Huis- vestingswet stelt voor om gemeenten te verplichten om bij het vaststellen van een huisvestingsverordening advies aan de provincie te vragen. Wij zijn nieuwsgierig hoe dit uit gaat pakken, zeker voor woningmarktregio’s die in twee of zelfs drie provincies vallen.” Landelijk WRV-platform Op de vraag of het stokpaard van menigeen – een landelijk woonruimteverdeelplatform – ooit van stal komt, zegt Karel: “Dat is moeilijk te voorspellen. Aedes startte in 2018 een initiatief om een landelijke Monitor Woonruimteverdeling op te zetten. Deze helpt woningzoekenden sneller te zien waar zij meer of minder kans maken op een woning en hoe lang de wachttijden zijn. Het biedt bovendien een instrument waarmee corporaties en gemeenten regio’s kunnen vergelijken en ontwikkelingen in beeld kunnen brengen. Een dergelijk initiatief kan een voorbereiding zijn op een landelijk platform voor woonruimteverdeling, want vanuit een goede monitor kunnen we de juiste informatie halen voor een onderbouwd besluit over een landelijk platform. Daarom is het te hopen dat de monitor op korte termijn operationeel wordt afgerond.” Eigen inwoners eerst Hij vervolgt: “Er lijken wel aardig wat corporaties te zijn die warmlopen voor een landelijk platform, maar gemeenten en VNG lijken niet erg enthousiast. Daarnaast zijn er veel inge- wikkelde formele en organisatorische stappen te zetten. Bij gemeenten zien wij een trend naar het versterken van de positie van de eigen inwoners of starters uit de eigen gemeente. Dit leidt tot de behoefte om woonruimteverdeling lokaal te regelen. Vanuit Aedes en de corporaties zien wij meer behoefte aan regionaal of zelfs landelijk samenwerken. Deze ontwikkelingen lijken haaks op elkaar te staan.” Samenwerkingsverbanden groeien Waar vooruitblikken nog wat koffiedik kijken blijft wat de kabinetsplannen gaan betekenen voor woonruimteverdeling, leert terugblikken dat het aantal woningen dat in samen- werkingsverband wordt verdeeld de grens van 2,2 miljoen inmiddels is gepasseerd. De verklaring van de groei is vrij eenvoudig, zegt Arjan Rook, relatiemanager bij Enserve. “We zien dat bestaande regio’s, waarbinnen de woonruimte- verdeling is georganiseerd door meerdere corporaties, groeien. En dat komt doordat aanpalende corporaties zich aansluiten bij dergelijke regio’s. Ook kan er een aantal nieuwe samen- werkingen – zoals in Drenthe – worden genoteerd. Voor studentenhuisvesting geldt dat overigens in veel mindere mate. We zien natuurlijk bij studenten een andere mobiliteit en verhuiswens dan bij reguliere woningzoekenden.” Marktcijfers De redactie van CorporatieGids Magazine heeft Zig, WoningNet, Embrace, Woonmatch en Hoppinger – de vijf spelers die actief zijn in het segment woonruimteverdeling – gevraagd naar inzage in het aantal vhe (sociale huurwoningen en studenten- woningen) dat met behulp van hun systemen wordt verdeeld. Volgens eigen opgave van de leveranciers zijn dat in totaal 2.213.699 vhe. Dit zijn woningen die in samenwerking verdeeld worden binnen een woonruimteverdeelregio, woningen die individueel door woningcorporaties worden verdeeld en de verdeling van studentenwoningen. De peildatum van deze marktcijfers is 16 februari 2022. Marktleider Zig heeft een groei doorgemaakt en komt net als bij de peiling van drie jaar geleden weer als marktleider woonruimteverde- ling uit de bus. Via hun Aanbod Platform worden 1.027.822 woningen verdeeld. Dat is een marktaandeel van 46,4 procent. “Met name in de regio’s waar Zig actief is, zijn corporaties die eerst de woonruimteverdeling zelf organiseerden toegetreden tot bestaande woonruimteverdeelregio’s. Deze beweging heeft hun marktaandeel vergroot,” zegt Arjan, die namens Enserve de ontwikkelingen van en bij de leveranciers op de voet volgt. App WoningNet heeft de afgelopen jaren geen klanten verloren en geen nieuwe verworven. Met het bemiddelen van 682.015 vhe – een markt- aandeel van 30,8 procent – Karel Blom Arjan Rook