CorporatieGids Magazine

NOVEMBER 2021 I 9 8 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Joop Schoppers (De Woonplaats): Oog hebben voor kansen én bedreigingen van digitalisering Zeg je De Woonplaats, dan zeg je Joop Schoppers. Na ruim veertig jaar werkzaam te zijn geweest bij de corporatie uit Enschede – waarvan dertig jaar in de IT – gaat de immer positieve en spraakzame Schoppers 1 februari met flexpensioen. Maar niet voordat hij samen met CorporatieGids Magazine terugblikt op de voorbije jaren. Een gesprek over technologische ontwikkelingen, de transformatie van ICT naar I&A en de kansen én bedreigingen van digitalisering. In een vergaderzaal in het kantoor van De Woonplaats in Enschede staat een vitrinekast met ‘spullenboel’ van Joop. Een telefoon met draaischijf, oude datadragers, een microfiche reader, een polaroidcamera en eerste generatie mobiele telefoons. Het zijn de stille getuigen van de jarenlange technologische ontwikkelingen die zich ook in de corporatie- sector hebben voltrokken. En de getuigen van de leef- en systeemwereld van Joop Schoppers. In essentie niets veranderd Veertig jaar overziend, is er volgens Joop aan de essentie van corporatie-zijn niets essentieels veranderd. “Natuurlijk wel de organisatievorm. Van verzuilde verenigingen zijn ze getrans- formeerd naar moderne organisaties voor iedereen. Zo waren er verenigingen rondom geloofsovertuiging, arbeiders- verenigingen en verenigingen voor beroepsgroepen, zoals schildersgezellen en spoorwegpersoneel. Je moest lid zijn van de vereniging om in aanmerking te komen voor een woning. Over het algemeen overzichtelijke organisaties, die door fusies de afgelopen jaren tot grotere organisaties zijn verworden.” Van ICT naar I&A In de afgelopen jaren heeft Joop ‘de afdeling’ ICT en de inbedding ervan bij corporaties wel enorm zien veranderen. “Op dit moment kun je stellen dat er in veel gevallen sprake is van het in lijn zijn van bedrijfsvoering en ICT. Technisch georiënteerde ICT-afdelingen zijn getransformeerd naar Informatisering en Automatisering (I&A). FTE’s die door uitbesteding van automatisering overbodig werden, vind je terug in adviesrollen bij Informatisering. Bij Automatisering kwam wel een nieuwe rol, namelijk die van regisseur. Die rol is onmisbaar gebleken voor de aansturing van de partij aan wie is uitbesteed. In de jaren dat er nog sprake was van minder automatisering, was de afdeling ICT wat meer in de lead om het gebruik van data en IT-hulpmiddelen in de organisatie te introduceren. Tegenwoordig komt de vraag ook nadrukkelijker uit de bedrijfsvoering.” Technologische ontwikkelingen Op de vraag drie technische ontwikkelingen te noemen die volgens hem de grootste invloed hebben gehad op het ICT- domein, antwoordt Joop: “De opkomst van internet en e-mail is een belangrijke. Van websites die begonnen als digitale folder en nu als klantportaal fungeren waar de klant ook allerhande zaken kan regelen. Een tweede is het uitbesteden van de infrastructuur en in het verlengde ervan het cloud- gebruik.” Als derde ontwikkeling wijst Joop naar zijn smartphone en daarna naar de vitrinekast. “Feitelijk kun je met een smart- phone alles waarvoor je vroeger allerlei losse apparaten nodig had.” Blockchain overschat Toch is Joop terughoudend om direct aan de slag te gaan met het toepassen van bepaalde nieuwe technologieën. “Soms is het ook beter even te wachten op hoe iets zich ontwikkelt. Een voorbeeld daarvan vind ik de blockchain: een oplossing voor een probleem dat niet bestond. Veel verder dan het administreren van Bitcoin is dat niet gekomen.” Meer aandacht had er volgens hem wel mogen zijn voor keten- automatisering. “Daar had de branche eerder mee kunnen en moeten starten. Wel zijn er nu technieken – zoals VERA – die uitwisseling van data door te standaardiseren vereenvoudigen.” Digitale dienstverlening Soms kan een digitale ontwikkeling echter ook te laat op waarde worden geschat, weet Joop uit ervaring. Als voorbeeld noemt hij de opkomst van en behoefte aan digitale dienst- verlening. “Veelal werd geschermd dat een groot deel van de doelgroep er nog niet klaar voor zou zijn. Dat is wel anders gebleken nu andere branches of overheden sommige diensten uitsluitend nog digitaal aanbieden en waar klanten – nu het niet anders kan – volop gebruik van maken. Denk hierbij aan internetbankieren en DigiD. Dat corporaties overigens DigiD niet mogen gebruiken is wel een gemiste kans. Veel corporaties moesten op het vlak van authenticatie het wiel zelf uitvinden voor hun klantportalen of woonruimteverdeelsystemen.” Open source Toch is het zelf aan de wieg staan van een nieuwe technische ontwikkeling ook Joop niet vreemd. Als groot pleitbezorger voor het gebruikmaken van open source en deelnemer van het Woningcorporaties Open Software Initiatief (WOSI) was De Woonplaats lange tijd de enige gebruiker van de twee open source WOSI-modules. Op de vraag of WOSI uiteindelijk toch een beetje de Robin Hood in corporatiesoftwareland is gebleven, zegt hij: “Onbekend maakt onbemind. Verschillende oorzaken dat het niet breder omarmd is of wordt liggen deels aan de naamsbekendheid, het ervoor open staan als corporaties, marketingvaardigheden en het vertrek van andere initiatief- nemers van WOSI uit de branche.” Buiten Nederland lijkt open source in sociale huursectoren een beter lot beschoren.