CorporatieGids Magazine

MAART 2021 I 39 38 I CORPORATIEGIDS MAGAZINE Marcel Beukers (Domesta): Risicomanagement is taak van de hele organisatie Drie jaar geleden begon Domesta met het professionaliseren van haar risicomanagement. In andere woorden; ervoor zorgen dat de interne beheersing onderdeel wordt van de dagelijks praktijk. Betekent dit dat je als woningcorporatie een risico van megaproporties als de coronacrisis het hoofd kunt bieden? CorporatieGids Magazine sprak daarover met Marcel Beukers, Controller Governance & Compliance bij Domesta. Een jaar geleden ging Nederland – met de hoop op een snelle afloop – voor het eerst in lockdown. “Die lockdown deed overal alarmbellen afgaan, ook bij Domesta,” begint Marcel het gesprek. “We zijn op dat moment direct met collega’s gaan werken aan een impact-analyse van de coronacrisis. Want we hadden – net als een groot deel van Nederland – geen rekening gehouden met een crisis van deze omvang.” Impact-analyse Met de impact-analyse werd in kaart gebracht wat de mogelijke scenario’s van de coronacrisis zouden zijn. “Duurt deze een paar maanden, een half jaar of zelfs langer dan een jaar? En wat is dan de impact en wat kunnen we nog wel en wat niet meer doen? Op het eerste oog zou je denken dat we veel te maken zouden krijgen met betalingsproblemen bij huurders. Echter bleek uit de eerste analyse al dat het inkomen van een groot deel van onze huurders gegarandeerd is omdat het een uitkering betreft. We hadden als corporatie vooral te maken met het niet kunnen of mogen uitvoeren van onderhouds- werkzaamheden. Nieuwbouwprojecten konden wel vaak doorgang vinden, maar regulier onderhoud is echt op een laag pitje gezet. Uitsluitend spoedreparaties zijn uitgevoerd.” Essentie De coronacrisis kwam op het moment dat Domesta net een professionaliseringsslag had gemaakt qua risicomanagement. Op de vraag wat de essentie is van professioneel risico- management, vertelt Marcel: “Dat blijft het inzichtelijk maken en structureren van wat wij doen als organisatie, en die essentie is de laatste maanden misschien wel sterker geworden. Neem bijvoorbeeld de stappen die wij nemen rondom het passend toewijzen van onze woningen. Door dit inzichtelijk te maken kunnen wij niet alleen onze toezichthouders, maar ook externe accountants gemakkelijk informeren. En omdat wij gedurende het jaar toetsen, kunnen wij ons werk spreiden. Hierdoor ervaren collega’s een lagere werklast.” Integraliteit verbeteren De eerste stap voor Domesta was het verbeteren van de integraliteit van risicomanagement. “Dat hebben we onder andere gedaan met de implementatie van een nieuw risico- managementsysteem. Zo brengen we het onderwerp dichter bij collega’s en worden risico’s, processen, beheersmaatregelen en audits inzichtelijker. Hierdoor wordt de integraliteit beter zichtbaar waardoor je gemakkelijk verschillende dwarsdoor- snedes van de organisatie kunt maken. En dat helpt collega’s weer voor wie risicomanagement geen dagelijkse kost is.” Risico’s koppelen aan processen “Het voordeel daarvan werd onder andere goed zichtbaar toen begin vorig jaar de OOB-status – woningcorporaties met meer dan 5.000 vhe werden vanaf dat moment aangemerkt als organisaties van openbaar belang – van kracht werd,” legt Marcel uit. “De vereisten voor veel corporaties zijn sindsdien nog strenger geworden. Het belang om risicomanagement integraal aan te pakken wordt daardoor nog duidelijker. Zo krijgen de aantoonbaarheid van controles en zichtbaarheid van uitgevoerde controlewerkzaamheden veel meer aandacht. Door de risico’s daarbij te koppelen aan processen, kun je risicomanagement verder de organisatie in brengen. Het kan immers vrij abstract zijn, maar door het te koppelen aan processen maak je het beter toepasbaar in de organisatie.” Draagvlak Het inzichtelijk maken van risicomanagement is volgens Marcel enorm belangrijk om draagvlak te creëren. “Door de organisatie de samenhang tussen risico’s en processen te laten zien, breng je risicomanagement dichtbij. Vervolgens ga je samen aan de slag om te kijken wat er fout kan gaan en hoe je dit kunt voorkomen. Doe je dit niet, dan blijven mensen risicomanage- ment zien als een secundair proces. Wil je echter ruimte én aansluiting houden met de organisatie, dan moet je het zoveel mogelijk inbedden in de dagelijkse praktijk. Dit kost tijd, maar is wel nodig wanneer je die professionaliseringsslag wilt maken.” We hadden – net als een groot deel van Nederland – geen rekening gehouden met een crisis van deze omvang.