Woningcorporaties bewegen en de ERP-markt beweegt mee

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

Precies vijf jaar geleden vroegen we de tien ERP-leveranciers van toen naar hun visie op de corporatiesector. Exact vijf jaar later doen we dat opnieuw. Kijken we naar het aantal spelers, dan lijkt het alsof er niets is veranderd. Maar schijn bedriegt. Fusies, samenwerking, end of life en de vernieuwingsdrift van woningcorporaties roeren de markt als nooit tevoren. CorporatieGids Magazine zet de ERP-spelers van nu op een rij en brengt in samenwerking met HC&H Consultants de beweging in de markt in beeld.

Download hier het originele artikel uit CorporatieGids Magazine editie november 2015

Eerst maar eens de spelers van nu ten opzichte van - tussenhaakjes gezet - die van vijf jaar geleden. Met de fusie van Cegeka (Databalk) en DSA•VISION in januari 2014 is cegeka-dsa ontstaan. Aareon (SG|automatisering, in 2011 overgenomen door Aareon AG) en Incit (Repab, in 2013 overgenomen door Aareon AG) zijn nu als zusters op de Nederlandse markt actief. AEPEX, Ctac en myBrand (actief in de corporatiesector sinds 2011) bedienen woningcorporaties met een SAP-oplossing. NCCW (sinds 2015 in eigendom van medewerkers), Itris (sinds 2014 nieuwe directie/eigenaren), Centric en Axxioma (nieuwe aanbieder sinds 2015) maken het spelersveld compleet. Aansluitend op dit artikel vindt u alle visies van ERP-leveranciers van dit moment.

Onzekerheid
Na een periode van onzekerheid om en rond de verhuurderheffing eind 2013, zijn woningcorporaties sinds 2014 flink aan de slag gegaan met het optimaliseren van de bedrijfsvoering en ICT. ‘’Het aantal ERP-selecties begon daardoor in 2014 ook weer aan te trekken,’’ beaamt Annelies van den Berg, directeur HC&H Consultants. Vanuit haar professie houdt het adviesbureau uit Hendrik-Ido-Ambacht alle mutaties in het ICT-landschap van woningcorporaties minutieus bij. Volgens Annelies hebben in 2015 circa vijftien corporaties een ERP-selectietraject doorlopen. ‘’Daarnaast zijn er ook corporaties die geen selectietraject starten, maar na een korte verkenning kiezen voor het nieuwe ERP product van hun huidige leverancier. Ik schat dat dit eenzelfde aantal is. De markt is dus echt in beweging.’’

Noodzaak
Als verklaring voor het in beweging komen van de ERP-markt zegt ze: ‘’Ten eerste werd de druk bij corporaties vanuit Den Haag wel opgevoerd, maar was de nood nog onvoldoende hoog om echt stappen te ondernemen en efficiënter te gaan werken. Maar met de definitieve go voor de verhuurdersheffing heeft onzekerheid plaatsgemaakt voor noodzaak van een efficiëntere bedrijfsvoering, digitalisering en selfservice door klanten en aannemers.’’

Duidelijkheid
Naast politieke ‘duidelijkheid’ werd mede door de fusie tussen Cegeka en DSA•Vision eind 2013 ook bekend dat een aantal ERP producten in de nabije toekomst niet meer ondersteund zou worden. ‘’Denk aan Omega en Dynamics Wonen van cegeka-dsa.’’ Hetzelfde geldt voor First NOA van NCCW. ‘’Corporaties die van deze producten gebruikmaken, moeten dus echt iets anders en willen vaak niet de laatste gebruiker zijn. Voor een product als Tobias van Aareon is weliswaar nog geen end of life aangekondigd, maar ook bij deze gebruikers zien we de drang om te selecteren, of te kiezen voor de opvolger Tobias AX.’’

Samenwerkende corporaties
Een andere reden voor het selecteren van een andere ERP-oplossing is ontevredenheid over de dienstverlening van de huidige leverancier. Daarnaast hebben we in de sector ook nog steeds te maken met fusies en - sterk opkomend - samenwerkende woningcorporaties. Dit leidt onder meer tot het gezamenlijk selecteren en implementeren van ERP systemen.’’

Geïntegreerd versus best-of-breed
Opvallend is dat het merendeel van de corporaties kiest voor een geïntegreerde oplossing, constateert Annelies: ‘’Zeker de kleinere organisaties willen ontzorgd worden en hebben geen behoefte aan koppelvlakken die onderhouden moeten worden of het inrichten van leveranciersmanagement. ERP-leveranciers onderkennen dat en verrijken hun producten met portalen, mobiele oplossingen, BI/DWH mogelijkheden en DMS functionaliteit. Maar we zien ook veel geïntegreerde ERP-oplossingen waar gekoppeld wordt met een expertoplossing, bijvoorbeeld een huurdersportaal of applicaties voor assetmanagement en treasury, al dan niet gebruikmakend van een ESB-architectuur.’’

Standaard versus maatwerk
Ook de vraag naar standaardoplossingen is opvallend. ‘’De tijd waarin iedere corporatie zich uniek achtte, is echt voorbij. ERP-leveranciers spelen erop in en promoten hun standaardoplossing nadrukkelijk. Een best practise implementatie biedt ze voordelen, omdat de duur en inzet van uren beter worden voorspeld. Hierdoor lopen initiële implementaties minder vaak en minder lang uit. Goed voor de woningcorporatie én goed voor de leverancier, die vlot door kan naar de volgende klant. Maar let op, een op best practices ingerichte applicatie is nog niet per definitie gelijk aan een procesinrichting op basis van best practices. De kans bestaat dat een leverancier zich zal laten leiden door de (on)mogelijkheden van zijn applicatie.’’

In huis of uit huis
De beweging in de ERP-markt laat ook zien dat steeds meer corporaties ICT buiten de deur brengen. ‘’ICT-ontzorging kan op vele niveaus,’’ zegt Annelies daarover. ‘’Vaak wordt gestart met het uit huis plaatsen van de KA-omgeving, al dan niet in combinatie met de ERP-omgeving inclusief systeembeheer. Maar ook het uitbesteden van het applicatiebeheer en soms zelfs de eerstelijns ondersteuning komt voor. Alleen het functioneel beheer wordt dan binnen de corporatie uitgevoerd. Daarnaast komen steeds meer SaaS producten op de markt, waarbij automatisch ontzorgd wordt.’’

De beweging in cijfers
HC&H Consultants houdt sinds 2009 bij welk ERP-systeem in gebruik is bij corporaties met meer dan duizend vhe’s. Het aantal corporaties is sindsdien met circa tien procent gekrompen en dat heeft ook invloed op het marktaandeel van de ERP-leveranciers uitgedrukt in vhe. Tot welke verschuivingen hebben alle in dit artikel genoemde invloeden geleid? Wat betekent dat voor de marktaandelen van de ERP-leveranciers? Als we kijken naar de cijfers zoals nu (d.d. 5 november) bekend, dan zien we het volgende per peildatum 1 januari 2017:

Beweging of stilstand
Op de vraag om de beweging - of relatieve stilstand - in de segmenten toe te lichten, zegt Annelies: ‘’Kleinere corporaties kiezen indien mogelijk voor verlenging van het gebruik van het bestaande ERP-systeem. De wat grotere corporaties gaan selecteren of implementeren het nieuwe ERP-product van hun huisleverancier. De corporaties met meer dan 20.000 vhe’s hebben de afgelopen tien jaar vrijwel allemaal een nieuw ERP geïmplementeerd.’’

Standaard platform
‘’Veel corporaties - met name de grotere, vanaf 10.000 vhe’s kiezen voor een standaard platform,’’ vervolgt Annelies. ‘’Meestal is dat het Microsoft platform omdat men voor de kantoorautomatisering en het intranet ook al met Microsoft producten werkt. SAP zien we vooralsnog alleen bij corporaties van meer dan 20.000 vhe. Bij de kleinere corporaties is een geïntegreerde oplossing belangrijker. Omdat de op Microsoft gebaseerde ERP oplossingen in de sector tevens geïntegreerde oplossingen zijn, scoren zij dus ook daar goed.’’

ERP-taart
Op de vraag of en hoelang er voldoende ERP-taart is voor tien spelers, zegt Annelies: ‘’We verwachten al jaren een shake out van leveranciers, maar behalve door een fusie is hier nog weinig van terecht gekomen. Zolang je als leverancier niet dedicated in de sector werkzaam bent, blijft hier wel plaats voor. Voor de kleine spelers zal dit anders liggen. Zeker omdat wij blijven zien dat corporaties huiverig zijn om als één van de eersten te kiezen voor een product.’’

Wat is de verwachting voor 2016?
‘’Ook in 2016 verwachten wij nog een flnke groep corporaties die een selectie start of tot een keuze komt,’’ antwoordt Annelies desgevraagd. ‘’Er zijn nu voor zover ons bekend nog 26 corporaties die gebruikmaken van een ERP-product dat end of life is en nog geen keuze voor een nieuwe ERP hebben gemaakt. Dat zal eind 2016 wel het geval zijn.’’ Op de vraag of na 2016 dan weer een periode van relatieve rust aanbreekt, zegt Annelies: ‘’Fusies en samenwerkingen zullen ook in de toekomst leiden tot een heroverweging, maar de grote trek is dan vermoedelijk wel achter de rug. Maar het kan zo maar zijn dat de beweging vanuit de leveranciersmarkt weer in gang wordt gezet. Bijvoorbeeld door een fusie tussen leveranciers en de aankondiging van end of life van een ERP systeem.’’

Bron: CorporatieGids Magazine