'Snel inspelen op veranderingen tijdens implementaties met Scrum'

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

Een implementatiemethode die de laatste maanden in opkomst lijkt te zijn, is Agile. Ook test- en acceptatiespecialist CEPO kiest hier steeds vaker voor, en dan vooral voor het Scrum-framework, één van de wijzen waarop Agile kan worden toegepast. Een gesprek met directeur René Ceelen (links op foto) en Consultant Hans-Paul Lips (rechts op foto) van CEPO over het belang van een goed framework bij de implementatie en het testen van software: "Met het Scrum-framework staan de klant en leverancier dichter bij elkaar en kan er sneller op veranderingen worden ingespeeld."

Scrum hangt onder de Agile paraplu en is gebaseerd op drie pijlers: transparantie, inspectie en adaptie, en richt zich op het ontwikkelen van werkende software met een zo hoog mogelijke business value - de waarde van het systeem voor de klant. Hans-Paul: "Daarbij is het belangrijk op te merken dat Scrum een framework is, en geen methode. Een methode impliceert namelijk dat - wanneer je de juiste stappen volgt - er vanzelf werkende software ontstaat, zoals bij een kookrecept. Maar dat is niet het geval. Scrum is een framework dat bij goed gebruik voordeel oplevert in de ontwikkeling van software. Het is net als de 'traditionele' watervalmethode geen garantie voor succes; het hangt er vanaf hoe je het gebruikt."

Complexe systemen
"Software - en zeker ERP-systemen - wordt steeds complexer en parametriseerbaar door klantwensen, wet- en regelgeving en de doorontwikkeling van platformen," begint René. "Het belangrijkste is dat de business value zo hoog mogelijk is. Vanuit dat perspectief zeggen wij niet dat de Scrum-aanpak altijd beter is, daar zijn momenteel nog niet genoeg referentiekaders voor."

"Wat wel duidelijk is, is dat met een Scrum-achtige manier van implementeren het makkelijker is voor een corporatie dichter bij de klantwensen te staan. Er is namelijk constant sprake van kleine deelopleveringen - ook wel sprints genoemd - waardoor je sneller feedback krijgt op datgene wat ontwikkeld of ingericht is. Een consultant of ontwikkelaar kan vervolgens sneller testresultaten terugkrijgen waardoor fouten sneller en goedkoper hersteld worden."

Voordelen
CEPO gebruikt het Scrum-framework ook zelf bij de ontwikkeling van TestMonitor 5. "In de praktijk betekent het vier dingen," legt Hans-Paul uit. "Ten eerste wordt werkende software verkozen boven documentatie. Dat betekent dat er een stuk minder requirements zijn, zoals FO's, TO's en PID's. Ook individuen en interacties worden verkozen boven processen en tools, waardoor er vaker onderling contact is. Samenwerken is daarbij belangrijk, en heeft de voorkeur boven 'dichtgetimmerde contracten'. Hierdoor kun je makkelijker bijsturen indien nodig, zonder verstrikt te raken in een contractuele afspraak. Als laatste betekent Scrum inspelen op verandering boven een vast plan volgen. Oftewel: omgaan met voortschrijdend inzicht, ook al moet je daarvoor soms een stapje terug doen."

"Een mooi voorbeeld is het continue spanningsveld waar een Product Owner mee te maken heeft," vertelt René over wat er verandert voor een corporatie die gebruiktmaakt van Scrum. "Deze rol moet de eisen en wensen van stakeholders bedienen en tegelijkertijd samen met het Scrumteam de backlog items vaststellen en wanneer die in een sprint worden opgepakt. Als we hieraan de bovenstaande waarden koppelen, moet er dus werkende software worden opgeleverd boven een pak documentatie. De Product Owner moet hier dus keuzes maken die een behoorlijke impact kunnen hebben op de eisen en wensen van stakeholders."

Sneller opsporen van fouten
Volgens Hans-Paul verandert de manier waarop getest wordt met Scrum ook. "Corporaties zullen afstappen van verschillende grote testronden naar kortere - op sprints gebaseerde - tests. De kans op fouten is nog steeds aanwezig, alleen worden deze sneller opgespoord en opgelost door de kleinere werkende stukjes software die worden opgeleverd. Al blijft één grote acceptatietest altijd nodig om te borgen dat de samenhang met andere applicaties en binnen het systeem zelf goed is."

René verwacht dat de issues van de nog openstaande activiteiten - zowel vanuit de IT als vanuit het werkproces - een gemiddeld kortere doorlooptijd zullen hebben. "Waar we op CorporatiePlein 2015 nog een prijsvraag 'wie wil de hete aardappel' hadden over hoe vaak een issue van eigenaar is gewisseld, zal dat getal van 23 keer in een Scrumtraject niet gehaald worden."

Hybride modellen
Corporaties die van een Agile-framework willen gebruikmaken, moeten volgens CEPO begrijpen dat dit niet over één nacht ijs gaat. "Agile is echt een cultuurverandering, en het kan twee tot drie jaar duren voordat dit goed in een corporatie is doorgevoerd," legt Hans-Paul uit. "Een corporatie moet dus bereid zijn hierin te investeren."

Ook is het volgens René bijna onmogelijk om alleen volgens Agile een implementatie te doen als je geen systeemontwikkeling doet. "Dan heb je al snel een hybridemodel, zoals AgiFall of Waterscrum. Wat echter belangrijk is, is dat de voor- en nadelen van beide varianten goed worden besproken en vanuit dat perspectief een werkwijze wordt gekozen die past in de context van het project en de cultuur van de klant. Uiteindelijk moet hierdoor de complexiteit verminderen en implementaties behapbaarder worden, zodat de IT niet alleen werkt maar dat er ook mee gewerkt kan worden. CEPO staat in ieder geval garant voor het continu helder en transparant inzichtelijk maken van de IT kwaliteit bij zowel het Scrum-, Waterval- en hybridemodel."

Durf te kiezen
Toch heeft Scrum volgens CEPO de toekomst: "Scrum is Agile, en daardoor in staat soepel mee te bewegen in een snel veranderende wereld waarin er steeds meer eisen aan software worden gesteld," zegt Hans-Paul. "Of het nou eisen van de eindgebruiker zijn, veranderende wet- of regelgeving of de noodzaak om steeds efficiënter te werken; een framework als Scrum maakt veranderen veel makkelijker dan de traditionele manier van softwareontwikkeling en -implementatie dat doen."

Volgens René moeten corporaties vooral lef tonen voor Scrum. "Vergeet daarbij niet dat een goede adoptie twee tot drie jaar kan duren, en de weg daarnaar toe niet lineair verloopt maar op en neer gaat. Het kiezen voor een hybride model om het 'oude' met het 'nieuwe' samen te brengen is helemaal niet erg, mits je de business value maar voorop zet. Want uiteindelijk gaat het er niet alleen om dat de software werkt, maar dat je er ook mee kunt werken."

Bron: Johan van den Beld | CorporatieMedia - 5 april 2016