Nederland kent grote regionale verschillen als het gaat om de woningmarkt. De diversiteit is enorm. Er zijn regio’s met een enorme druk op de woningmarkt en regio’s met een meer ontspannen karakter. De samenstelling van de woningvoorraad verschilt en de opbouw van de groepen die actief zijn varieert, denk bijvoorbeeld aan leeftijd, gezinssamenstelling en inkomen. De vraag hoe de woningmarkt optimaal kan functioneren is eigenlijk een loze vraag. Want wat werkt in midden Nederland, werkt niet in het landelijk gebied van Drenthe. Cruciaal in de aanpak is hoe dan ook één ding: kennis.
Kennis is kracht
Aan kennis geen gebrek bij Enserve. Al bijna 20 jaar drukt zij haar stempel op de organisatie én uitvoering van de woonruimteverdeling. Dit doet zij door deze efficiënt te organiseren voor haar opdrachtgevers: woningcorporaties en gemeenten in het hele land. Met een duidelijke visie op onderlinge samenwerking van betrokken partijen om de woningzoekenden zo goed mogelijk te faciliteren. Karel Blom, directeur van Enserve: “Als een woningzoekende zich bij 5 verschillende corporaties in moet schrijven om het totale woningaanbod in een gemeente te kunnen zien, dan sla je de plank mis.”
Woonruimteverdeling goed organiseren is een puzzel. Hierbij zijn er twee invalshoeken: de samenwerking tussen alle partijen in een regio én vraag en aanbod op de sociale huurwoningmarkt op een deskundige manier bij elkaar brengen. Samenwerking gaat niet per definitie vanzelf. En het bij elkaar brengen van vraag en aanbod stuit vaak op onverwacht veel hobbels. Hoe die te nemen, vraagt om kwantitatieve gegevens en de kennis om deze gegevens te duiden.
Categorieën op de woningmarkt
Een woningmarkt bestaat per definitie uit verschillende categorieën woningzoekenden. Zo zijn er de reguliere woningzoekenden voor wie een bepaalde basis set aan regels geldt bij het zoeken naar een huurwoning. Daarnaast zijn er diverse groepen die extra aandacht nodig hebben. Hiervoor worden urgentieregelingen of bemiddelingstrajecten in het leven geroepen. Afhankelijk van de druk op de woningmarkt zijn deze meer of minder streng en richtinggevend. “We zien een toenemende druk op de woningmarkt. Goed werkende regelingen voor de kwetsbare groepen worden daardoor belangrijker. Tegelijkertijd is het zo dat iedere regeling voor een specifieke groep altijd ten koste gaat van een andere groep.”
Een goed functionerende woningmarkt vraagt dan ook om balans tussen de verschil lende categorieën. “Als een ervan niet goed geregeld is, werkt dit doorin de hele markt. Woonruimteverdeling is een samenhangend geheel. Het zijn geen losse onderdelen die je separaat vormgeeft.” Overigens kan je in een regio de woonruimteverdeling nog zo goed organiseren, de schaarste hef je er niet mee op.
Verschillen nemen toe
Volgens brancheorganisatie Aedes nemen de regionale verschillen alleen maar verder toe. Het contrast tussen gespannen en ontspannen woningmarkten zorgt immers voor een bepaalde dynamiek. Economische groei of juist krimp, demografische ontwikkelingen, zoals het toenemen van het aantal eenpersoons huishoudens, het zijn allemaal invloeden die een rol spelen. Juist die verschillen vragen om een regiogerichte aanpak en daarbij is samenwerking van groot belang.
De meeste corporaties en gemeenten staan hier welwillend tegenover. De daadwerkelijke organisatie ervan is waar het vaak spaak loopt. “De intenties zijn goed, maar het komt prakt isch niet van de grond,” licht Karel Blom toe. “Want samenwerken is een beetje van je autonomie inleveren en wat lever je dan wel of niet in? Waar doe je concessies, krijg je je stakeholders mee, hoe communiceer je het naar je huurders? Het zijn vragen waar partijen mee te maken krijgen en wat dan helpt, is een onafhankelijke businesspartner. Een partij die op basis van kennis en ervaring kan adviseren en de neutrale smeerolie vormt tussen al die belangen en afwegingen. Dat is de rol van Enserve.”
Samen werken, samen groeien
Binnen de woonruimteverdeling is samenwerking doorgaans gericht op de lange termijn. “Op de sociale huurwoningenmarkt neem je geen snelle beslissingen. Regels moeten duidelijk zijn en dat bereik je niet door ze elk jaar te veranderen. Woningzoekenden snappen er dan niets meer van.” Dus als een regionale samenwerking eenmaal is ontstaan, dan is het van belang om deze ook in stand te houden. Als partijen elkaar steeds beter weten te vinden, komt dit ten goede aan de woonruimteverdeling als geheel. Karel Blom: “Het efficiënt organiseren van de woonruimteverdeling is iets wat corporaties en gemeenten graag uitbesteden. Dat is begrijpelijk, want hiermee borg je de kwaliteit en effectiviteit en haal je onafhankelijke expertise naar binnen. Omarm de deskundigheid van een ander en maak daar gebruik van.”
Stip op de horizon
Een transparante woningmarkt waar el ke woningzoekende zijn of haar weg weet te vinden, dat zal door vrijwel elke corporatie en gemeente onderschreven worden als dé stip op de horizon. Samenwerking is noodzakelijk om deze stip te bereiken en de weg erheen is zeker niet recht. “Binnen de woonruimteverdeling wordt een schat aan informatie vastgelegd. Het is de kunst deze op een goede manier te vertalen naar regelingen en processen. Deel je informatie en evalueer, liever te vaak dan te weinig.”
Bron: CorporatieGids 2019 | Foto: Enserve
Zoals ieder jaar was het een voorrecht om CorporatiePlein te mogen organiseren. En de 2024-editie, de veertiende van het…
www.corporatieplein.nlCorporatieGids Magazine - November 2024 Inhoud Ferry van der Pal (Wonen Wateringen): Fusie leidt tot betere bijdrage aan de volkshuisvestelijke opgave…
Zoek en vind leveranciers en adviesbureaus die IT-diensten en oplossingen aanbieden aan woningcorporaties.