• Home
• Nieuws

Eindresultaten Binnentuinen Challenge in Den Haag Zuidwest

Geplaatst door CorporatieMedia op Tuesday 14 January 2025

Op woensdag 18 december vond de eindpresentatie van de Binnentuinen Challenge plaats van het Innovatielab Zuidwest bij de Participatiekeuken in Den Haag. Ontwerpteams presenteerden de resultaten van het innovatietraject in drie gebieden met binnentuinen in Den Haag Zuidwest. In co-creatie met bewoners ontwikkelden zij nieuwe ideeën voor inrichting en gebruik waardoor de binnentuinen beter kunnen worden benut voor ontmoeting, ontspanning en samen dingen doen. En dat is nodig, want sommige bewoners bleken al jaren niet in de binnentuinen te komen. 

Tijdens de bijeenkomst gingen aanwezigen van woningcorporaties Staedion, Haag Wonen, Hof Wonen, gemeente Den Haag en andere wijkpartners met elkaar in gesprek over wat ervoor nodig is om de ontwerpen met bewoners te gaan realiseren. Dat vraagt om een gezamenlijke inspanning van alle betrokkenen.

Verloop ontwerptraject
In opdracht van de drie corporaties en de gemeente selecteerde Innovatielab Zuidwest drie teams van jonge ontwerpers die tussen februari en september 2024 in co-creatie met bewoners aan de slag gingen. De centrale vraag was: Hoe kunnen de binnentuinen in Zuidwest bijdragen aan een gezonde, sociale en gelukkige leefomgeving? De eerste fase leverde in april een gezamenlijke kansenkaart op. De kansenkaart laat mogelijkheden zien hoe de binnentuinen samen met de openbare ruimte als geheel beter te verbinden en benutten. In de tweede fase richtten de ontwerpteams zich op de drie afzonderlijke gebieden met binnentuinen. Op 7 september kwamen deze plekken tot leven tijdens het Binnentuinen Festival voor alle bewoners.

Geleerde lessen
Studio Nadia Nena werkte voor Hof Wonen aan De Oorden en adviseerde een andere kijk op proces, schaal en rollen. Bewoners een actieve rol geven versterkt de sociale cohesie en vergroot de kans op een duurzame gemeenschap. Dérive onderzocht voor Staedion de kwaliteit van de buitenruimte in de Middenstede. Het ontwerpteam concludeerde dat voor een goede leefomgeving de buitenruimte net zo belangrijk is als de gebouwen. Dat vraagt om een goede relatie tussen woning en binnentuin en goede toegankelijkheid vanuit de openbare ruimte naar de binnentuin. Walden/C’MON legde voor Haag Wonen in de Valthestraat de focus op het bouwen van gemeenschappen middels co-creatie. Het team werkt met de bewoners samen aan het stimuleren van de ecologie en duurzaamheid in de binnentuin, aan mogelijkheden voor zelfbeheer en aan verschillende initiatieven voor ontmoeten en spelen. Gezamenlijk adviseren de ontwerpers de corporaties om een visie op te stellen en deze te vertalen naar een collectieve, planmatige aanpak van de tuinen en openbare ruimte in Zuidwest. Parallel aan de ontwerptrajecten zijn nieuwe financierings- en beheermodellen ontwikkeld. Een voorstel is om de tuinencommissies uit de tijd dat de wijk werd gebouwd, weer een nieuwe invulling te geven met een netwerk van tuinmeesters. 

De resultaten van de Challenge Binnentuinen kun je downloaden via https://innovatielab-zw.mailchimpsites.com  

Samen aan de slag 
Bestuursvoorzitters van de woningcorporaties Gijsbert van Herk (Staedion), Mohamed Baba (Haag Wonen) en Bert Halm (Hof Wonen), vinden de groene binnentuinen bij uitstek geschikt om gemeenschappen te bouwen. Ze benadrukten de uitdaging en het belang om actieve bewoners te vinden en te behouden. Alle betrokkenen van de corporaties en de gemeente realiseren zich hoe belangrijk ‘learning by doing’ is en dat ze achter de laptop vandaan de wijk in moeten. Bewust van hun verantwoordelijkheid spraken corporaties en gemeente vervolgens 9 krachtige intenties uit voor de voortgang, zoals het periodiek afstemmen van de aanpak. Stadsdeeldirecteur Escamp, Petra Sevinga, gaf aan dat de innovaties en geleerde lessen van het Innovatielab ZW als basis dienen voor het vormgeven van het binnentuinenbeleid. De gemeente verwerkt deze inzichten in een Handreiking Binnentuinen voor corporaties, gemeenten en bewoners.

Innovatie als basis voor duurzame ontwikkeling
De Binnentuinen Challenge laat zien hoe innovatie leidt tot nieuwe processen, integrale samenwerkingen en vernieuwende resultaten. Door co-creatie met bewoners, corporaties, gemeente, ontwerpers, experts en welzijnswerkers ontstaan inspiratie, snelheid en verrassende inzichten, waarmee een stevige basis is gelegd voor de duurzame ontwikkeling van Zuidwest. De waardevolle lessen en intenties worden meegenomen in de volgende fase. De drie ontwerpteams hebben een vervolgopdracht voor de binnentuinen in Zuidwest. Zo wordt de co-innovatie met alle betrokken partijen en de bewoners voortgezet.

Challenge Buurt Maken
De volgende challenge van het Innovatielab staat in het teken van ‘Buurt Maken’ en wordt in februari 2025 gelanceerd met als centrale vraag: Hoe maken we van Zuidwest een toekomstbestendige wijk waarin saamhorigheid en solidariteit essentieel zijn? Hoe kunnen we daarvoor de ruimtelijke structuren inzetten die de corporaties en partners voorhanden hebben, zoals woningen, plinten en buitenruimtes om samen met bewoners en onze partners te ‘Buurt Maken’?

Over het Innovatielab Zuidwest 
Het Innovatielab ZW is bedoeld als aanjager voor de integrale samenwerking in Den Haag Zuidwest en voor het vertalen van maatschappelijke thema’s naar ruimtelijke kansen. Professionals en bewoners werken in het Innovatielab samen aan innovatieve oplossingen voor de uitdagingen in Zuidwest. De reeks challenges voor de binnentuinen van het Innovatielab wordt mogelijk gemaakt door Hof Wonen, Haag Wonen, Staedion, gemeente Den Haag en subsidies vanuit de Regiodeal. Het Innovatielab wordt getrokken door Carolien Ligtenberg en Rutger Oolbekkink.

Bron: Staedion, Foto: Staedion