Column: Vooruitkijken: een historische kans of een historische mislukking?

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

Woningen moeten we bouwen als corporaties. 1.000.000 in de komende jaren, waarvan 300.000 als sector, zo zijn de afspraken in de Nationale Prestatieafspraken. Op zichzelf al een Herculische opgave. En met al die nieuwbouw gaat onze leefomgeving natuurlijk drastisch veranderen. Een dak boven je hoofd is een recht, daar wonen we. Maar in de openbare ruimte ontmoeten we elkaar. Dat is minstens zo belangrijk. En dat dwingt tot keuzes aan de tekentafel. En welke effecten hebben onze keuzes eigenlijk in de praktijk op lange termijn voor onze wijken en buurten? Hoe ziet Nederland er uit, 1.000.000 woningen verder? Konden we maar in de toekomst kijken.

De rapporten die het belang van een fijne leefomgeving bevestigen, rollen over elkaar heen de laatste jaren. Ook uit de meest recente Leefbaarometer van het ministerie van BZK blijkt dat de leefbaarheid in ons land is verbeterd, maar de verschillen groter worden. Veel kwetsbare gebieden gaan namelijk niet vooruit. In de kwetsbare gebieden waar de leefbaarheid verder daalde, had de daling voor 60 procent te maken met een verslechtering van overlast en onveiligheid. In kwetsbare gebieden hebben mensen veel vaker gezondheidsklachten, maar liefst 3,5 keer zoveel als gemiddeld. Ongeveer 1,1 miljoen mensen wonen in een gebied waar de leefbaarheid structureel onder druk staat.

Tegelijk zien we een positieve ontwikkeling: nieuwbouw verbetert de leefbaarheid, vooral in kwetsbare gebieden. Alle reden dus om ook als corporaties onze enorme nieuwbouwopgave weer te koppelen aan onze rol als gebiedsontwikkelaar. De wooncrisis biedt dus een historische kans voor buurten waar de leefbaarheid onder druk staat: met zoveel vraag naar nieuwe woonruimte kunnen we bij nieuwbouwprojecten aan de voorkant onze ruimte zó inrichten dat we niet alleen huizen toevoegen, maar bouwen aan krachtige en leefbare buurten. Gemeenschappen waar mensen naar elkaar omkijken.

Maar het kan ook historisch misgaan: bouwen we met oogkleppen op en focussen we ons slechts op de stenen en niet op de mensen, dan bouwen we de probleemwijken van morgen. Iets om nú mee aan de slag te gaan, ook bij onze nieuwe beleidsbepalers in Den Haag.

Bouwen, bouwen, bouwen is het adagium. Durven we ook echt te kiezen om alleen dan te bouwen als we hiermee impact maken in de wijken waar de leefbaarheid onder druk staat? Investeren op die plekken waar het maatschappelijk de meeste impact maakt op het leven van mensen? Niet te kiezen voor het financiële rendement, maar voor het maatschappelijke rendement betekent over de grenzen heen kijken.

Wonen en woningnood is een van de grote thema’s van deze tijd. Maar de woningbouwopgave bestaat uit veel meer dan alleen het realiseren van vastgoed. We moeten veerkrachtige buurten bouwen vanuit de mens, niet vanuit de stenen. Hopelijk pakt een nieuw landsbestuur die handschoen op. Want niet alleen regeren – maar ook de volkshuisvesting is vooruitzien.

Sander Heinsman is bestuursvoorzitter Portaal

Bron: CorporatieGids Magazine, Foto: Portaal