Nieuwe aanbieders betreden krimpende ERP-markt

Geplaatst door CorporatieMedia op
 

De ERP-markt voor woningcorporaties wordt al jaren verdeeld tussen de huidige marktpartijen. Cegeka-dsa en Aareon zijn samen goed voor bijna tweederde marktaandeel, Ctac en TSS – Itris, Hercules en NCCW – verdelen de rest. Toch blijven nieuwe ERP-leveranciers de gok wagen. Biedt de sterk bewegende maar gestaag krimpende markt ruimte voor nieuwe spelers? Wie grijpt uiteindelijk de jackpot? We vroegen het Annelies van den Berg, directeur HC&H Consultants. Een gesprek over selecteren in coronatijd en nieuwe spelers in het ERP-segment.

“Het klopt dat de ERP-markt sterk in beweging is. Het jaar 2020 kenmerkt zich door het enorme aantal selectietrajecten,” zegt Annelies, die nauwgezet alle mutaties monitort en de resultaten jaarlijks deelt met CorporatieGids Magazine. “Wat opvalt is dat de doorlooptijd van de selectietrajecten aan verandering onderhevig is. De verklaring daarvoor is dat er drie leveranciers zijn – Aareon, cegeka-dsa en Itris – die vrijwel altijd het hele traject moeten doorlopen. Daardoor is de capaciteit bij deze leveranciers beperkt. Ook moesten corporaties die op zoek waren naar een SaaS-ERP wachten tot cegeka-dsa deze zomer klaar was om Dynamics Empire Online te kunnen demonstreren. Aareon, die Tobias365 als SaaS-oplossing levert, kon al eerder dit jaar het product demonstreren.” 

Selecteren in coronatijd
Opvallend is het enorme aantal selectietrajecten in een jaar dat gebukt gaat onder de coronapandemie. Op de vraag hoe dat gaat, selectietrajecten onder corona-omstandigheden, zegt Annelies: “Een grote aanpassing in 2020 was natuurlijk het online presenteren en demonstreren. Door de COVID-19 maatregelen waren bijeenkomsten met grotere groepen vaak niet mogelijk. De leveranciers en zeker ook de corporaties hebben dit over het algemeen goed opgepakt. Opvallend genoeg zijn er als gevolg van COVID-19 nauwelijks vertragingen in selectietrajecten ontstaan.”

Fusies
In 2020 hebben ook weer fusies plaatsgevonden tussen corporaties, waarbij traditioneel altijd gekozen werd uit één van de twee aanwezige ERP-systemen. Van de corporaties die in de periode tussen 1 januari en 31 december 2020 live zijn gegaan met een nieuw ERP-systeem, al dan niet in combinatie met een fusie, vertrekken er 10 bij het NCCW, 3 bij Hercules, 3 bij Itris en 3 bij Aareon. 

Van de in 2020 afgeronde selecties die in 2021 worden geïmplementeerd, vertrekken er 15 bij NCCW, 1 bij Aareon, 1 bij Itris en 1 bij Hercules. 13 kiezen voor cegeka-dsa, 2 voor Itris en 2 voor Aareon. Annelies daarover: “Opvallend is dat tot vorig jaar kleine corporaties veelal kozen voor Itris ViewPoint. Met de komst van SaaS-oplossingen begeven cegeka-dsa – en in mindere mate Aareon – zich succesvol op de markt van kleine corporaties.”

Beperkt
Uit de ERP-monitor blijkt verder dat het aantal fusies in 2020 beperkt was. Er waren negen fusies, waarvan twee met meer dan twee corporaties. Zo was er de fusie van Stek, Vooruitgang en NWS. De nieuwe fusieorganisatie Stek gaat verder met Tobias AX van Aareon, waardoor Itris twee klanten ziet vertrekken.

De fusiecorporatie Oost West Wonen, een fusie van drie Aareon en één NCCW corporatie, maakt ook gebruik van Tobias AX, waardoor NCCW één klant ziet vertrekken. De overige fusies zijn tussen twee corporaties waarbij in alle gevallen afscheid werd genomen van NCCW. Nester betrof een fusie tussen twee corporaties die beiden gebruikmaakten van het ERP-systeem van NCCW en dat na de fusie is blijven doen.

Fusieschaamte voorbij
Ondanks dat het aantal fusies in 2020 relatief laag was, lijken corporaties alweer wat jaren de fusieschaamte voorbij. Waar in de jaren na de Parlementaire Enquête enige sprake was van terughoudendheid, wordt er inmiddels weer steeds vaker gefuseerd. Op dit moment is Nederland nog ongeveer 300 woningcorporaties rijk. Deze markt wordt – in termen van ERP-systemen dat deze corporaties in gebruik hebben – verdeeld onder Aareon (met de systemen Tobias AX, Tobias365 en Xpand), cegeka-dsa (Dynamics Empire (Online)), SAP-dienstverlener Ctac (Fit4Woco), Hercules (Wocas), Itris (ViewPoint) en NCCW (XBIS online) allen onderdeel van TSS, en TwinVision (Estate Vision). 

Verrast
Op de vraag welke van deze partijen haar hebben verrast als het gaat om markt- of productontwikkeling, antwoordt Annelies: “Zonder partijen tekort te willen doen door leveranciers hier niet te noemen, zie ik in positieve zin wel dat het NCCW een verbeterslag doorvoert als het gaat om haar dienstverlening. Het blijft natuurlijk lastig om het tij te keren, want het aantal vertrekkende klanten is aanzienlijk. Maar met een nieuwe visie, gericht op een open kern-ERP met de mogelijkheid om als corporatie expertsystemen te koppelen en een fris nieuw MT, wordt er weer nadrukkelijk vanuit de klant gedacht. Het is nu aan NCCW om hun visie om te zetten in daadkracht.”

“Wat verder opvalt is dat Ctac, ondanks een nieuwe ERP-oplossing, geen marktaandeel heeft kunnen bemachtigen in 2020, ook niet bij de bestaande SAP-corporaties.”

API’s koppelen
“Iets anders dat opvalt is dat cegeka-dsa en Aareon weliswaar al een Dynamics 365 SaaS-versie van hun product aanbieden en implementeren, maar dat zij beiden nog stappen moeten zetten voor wat betreft het koppelen op basis van API’s. Dit is uiteraard niet alleen een uitdaging voor deze leveranciers maar ook voor de leveranciers die op basis van deze API’s moeten koppelen.”

“Dit is overigens iets waar Itris met haar VP Open platform ook verder op aan het door ontwikkelen is. Daarnaast zet Itris verder in op (geïntegreerd) zaakgericht werken en (keten)integratie.”

Line-up
Tot slot zal de line-up van ERP-systemen met marktaandeel in 2021 er zeker anders uitzien, zegt Annelies. “De enige corporatie – studentenhuisvester DUWO – die nog gebruikmaakt van Xpand van Aareon, heeft recent gekozen voor een nieuwe speler in het ERP-segment: Axxerion. Xpand zal dus eind 2021 geen marktaandeel meer hebben in Nederland.” Saillant detail: in 2015 betrad oud-HC&H-directeur Willem Hartmann met Axxioma de markt met een op Axxerion gebaseerde ERP-oplossing. In 2018 nam ChangeBlue dit product over, tot op heden zonder een eerste corporatieklant te scoren. 

Beet
Waar nieuwkomer Axxerion ogenschijnlijk vanuit het niets beet heeft, hengelen INSynQ en Yardi nog steeds naar hun eerste corporatieklant. Op de vraag wat er voor nodig is om als ERP-leverancier succesvol te zijn, zegt Annelies: “De corporatiesector kenmerkt zich door keuzes te maken op basis van bij corporaties bewezen technologie als het gaat om een ERP-pakket. Daar waar in het verleden nog wel de ambitie aanwezig was om samen met een nieuwe leverancier een nieuw product te implementeren, zien we nu de wens om snel en efficiënt een product te implementeren en zo min mogelijk risico te lopen.”

Product moet af zijn
Ze vervolgt: “De nieuwe leverancier moet zich ook echt verdiepen in de corporatiesector en in een visiepresentatie en demonstratie zich ook specifiek op de corporatieklant richten om de corporatie het comfortgevoel te geven. Mijn indruk is dat dit op dit moment te weinig gebeurt. En het product moet ook af zijn.”

Opvallende nieuwkomer
Nog opvallender dan nieuwkomer Axxerion is ongetwijfeld de aankondiging van Jos Balk om met zijn bedrijf DataBalk.nu met een Microsoft Dynamics 365 cloudoplossing – GRIP genaamd – opnieuw de ERP-arena betreden. Balk verkocht zijn softwarebedrijf Databalk in 2006 aan het toenmalige cegeka, nu cegeka-dsa. Na veertien jaar keert hij als ‘herintreder’ terug in de sector. Op de vraag wat Annelies opvalt na bestudering van de website en de propositie van DataBalk.nu, zegt ze: “De website zal corporaties enerzijds aanspreken, met name als het gaat om de Microsoft SaaS propositie, gebaseerd op sectorstandaarden en het transparante prijsmodel. Anderzijds is het voor de gemiddelde lezer niets meer en niets minder dan wat nu ook door andere ERP-leveranciers wordt aangeboden, ook al zijn er wel degelijk verschillen in architectuur te verwachten.”

Lange adem
Met de wetenschap dat nieuwkomers doorgaans een lange adem moeten hebben om het ERP-bolwerk met hun oplossingen binnen te dringen – als ze er überhaupt al in slagen – doemt de vraag op hoe kansrijk ERP-kenner Annelies deze poging acht. “Databalk.nu is, in tegenstelling tot al die andere nieuwkomers die het proberen of geprobeerd hebben, niet nieuw in de corporatiesector. Jos Balk en zijn medewerkers hebben allemaal hun voetsporen verdiend in de sector, spreken de taal, weten wat er speelt en hebben een netwerk. Ook de keuze voor het Microsoft-platform biedt kansen. Maar, zoals al eerder gezegd, de sector is niet makkelijk toegankelijk voor nieuwe oplossingen, en het vinden van een stuk of vijf corporaties die dit initiatief serieus willen omarmen, is een opgave. En de tweede stap, een goede implementatie en waarmaken wat op de website staat, is cruciaal. Uiteraard volgen wij met belangstelling de voortgang in de ontwikkeling van Databalk.nu, zodat wij onze klanten ook van het juiste advies kunnen voorzien.”

DataBalk.nu kiest net als Aareon en cegeka-dsa voor Microsoft. Het bedrijf wedt daarbij – volgens hun website – op twee paarden: Dynamics 365 Business Central en Dynamics 365 Finance & Operations. Annelies legt uit hoe zich dat verhoudt tot de strategieën van Aareon en cegeka-dsa. “Cegeka-dsa levert Dynamics Empire Online vanuit de Microsoft Azure Cloud op basis van standaard Dynamics 365 Business Central. Cegeka-dsa heeft DE Online in nauwe samenwerking met Microsoft ontworpen en ontwikkeld, waarbij DE Online als extensie op de core van Business Central is ontwikkeld en ook de API’s op Business Central worden ontwikkeld.”

“Aareon levert Tobias365 ook vanuit de Microsoft Azure Cloud, maar dan op basis van Dynamics 365 for Finance & Operations. Op dit moment geldt dit alleen voor de kern (Tobias365). De overige Aareon producten worden in de Aareon Private Cloud geleverd. Of deze producten op termijn ook naar de public cloud gaan is niet bekend. Daarnaast ontwikkelen zij een eigen API platform, Saxton genaamd.”

Marktaandeel 2021
Nu ook steeds vaker kleinere corporaties voor op SaaS-gebaseerde Microsoft ERP-oplossingen kiezen, gaat dat vooral ten koste van het marktaandeel van TSS (Itris, Hercules en NCCW). “Op dit moment is 64 procent van de ERP-systemen dat bij corporaties in gebruik is op Microsoft-gebaseerd. TSS volgt met 32 procent en SAP is goed voor 4 procent marktaandeel. Uit implementaties die gepland staan voor 2021 blijkt dat het Microsoft-deel gestaag groeit, ten koste van het TSS-deel.”

Slag of stoot
Annelies benadrukt dat dit niet zonder slag of stoot zal gaan. “Aareon en cegeka-dsa hebben een opgave om hun circa 125 huidige klanten te migreren naar de Microsoft Cloud. Dat zal naar alle waarschijnlijkheid niet voor een grote verschuiving van leverancier gaan zorgen, maar het zal ze flink bezighouden.”

Mutaties per segment naar aantallen vhe
1.000-5.000 vhe’s
18 corporaties selecteerden en/of implementeerden in 2020 een nieuw ERP-systeem, waarvan er 4 inmiddels live zijn gegaan. 4 corporaties gaan op 1 januari 2021 over op een ander systeem, de overige 10 in de loop van 2021. Alle corporaties hebben voor een andere leverancier gekozen. 1 corporatie implementeerde vanwege een fusie.

5.000-10.000 vhe’s
12 corporaties selecteerden en/of implementeerden in 2020 een nieuw ERP-systeem, waarvan er 9 inmiddels live zijn gegaan. 2 corporaties gaan op 1 januari 2021 over op een ander systeem, 1 in de loop van 2021. 6 corporaties hebben voor een andere leverancier gekozen, 1 koos voor een nieuw product van dezelfde leverancier. 5 corporaties implementeerden vanwege een fusie.

10.000-20.000 vhe’s
7 corporaties selecteerden en/of implementeerden in 2020 een nieuw ERP-systeem, waarvan er 5 inmiddels live zijn gegaan. 1 corporatie gaat op 1 januari 2021 over op een ander systeem en 1 in de loop van 2021. 4 corporaties hebben voor een andere leverancier gekozen, 1 koos voor een nieuw product van dezelfde leverancier. 2 corporaties implementeerden vanwege een fusie.

Meer dan 20.000 vhe
3 corporaties selecteerden en/of implementeerden in 2020 een nieuw ERP-systeem, waarvan er 1 inmiddels live is gegaan. Een van de corporaties gaat in de loop van 2021 live en een derde corporatie start in 2021 met de implementatie. 2 van de 3 corporaties hebben voor een andere leverancier gekozen, 1 koos voor een nieuw product van dezelfde leverancier.

Bron: CorporatieGids Magazine, Foto: Shutterstock