• Home
• Nieuws

ERP-monitor woningcorporaties: Marktontwikkeling lijkt opmaat voor verdere verschraling spelersveld

Geplaatst door CorporatieMedia op Friday 9 December 2022

In de voetballerij verkassen tot en met Deadline Day ieder seizoen tientallen spelers naar een andere voetbalclub. In de kleine maar competitieve ERP-sector voor woningcorporaties is het niet anders. Ook dit jaar tonen de cijfers weer aan dat vooral de twee grootste clubs nieuwe spelers aan zich weten te binden. Hoe gezond is dit voor de ERP-competitie? Hoelang houden clubs met een krappe selectie het nog vol? CorporatieGids Magazine vroeg Annelies van den Berg, directeur Chaptr2 en auteur van de marktcijfers om een toelichting.

Voordat we de cijfers uit de ERP-monitor onder het vergrootglas laten leggen, merken wij op dat de term ERP-leverancier avant la lettre al een tijdje niet helemaal meer opgaat. Want waar begint ERP en waar houdt het op? Waar je eens een ERP-systeem als een soort romp had voor ‘Huur-Grootboek-Onderhoud’, met daaraan naar behoefte expertpakketten als kop en staart gekoppeld, zie je vandaag de dag geïntegreerde systemen waarbij de scheiding tussen lijf en leden niet meer zo evident is. 

Klant centraal
Ook lijken de ERP-leveranciers de laatste jaren steeds meer ‘met de kop naar voren’ te werken. Er ligt meer nadruk op klantcommunicatie, intuïtieve afhandeling en selfservice van klantprocessen in apps, klantportalen en meer. Hetzelfde zie je overigens ook in de richting van toeleveranciers en onderhoudspartners, die de corporatie in toenemende mate vanuit geïntegreerde systemen met data voeden. Dat er ergens verder in het lijf een proces moet worden verteerd, is gesneden koek. 

Van CRM naar ERP
Naast dat de van oudsher als ERP-leverancier bestempelde bedrijven dus steeds meer ook een klantgericht geïntegreerd systeem meeleveren, al dan niet met eigen oplossingen of integraties met voorkeurleveranciers, nemen ook de leveranciers van expertsystemen in het segment klantcommunicatie en CRM zoals Zig, Embrace en DataBalk een steeds prominentere rol in. Laatstgenoemde biedt haar CRM- en Verhuur-oplossingen aan op Microsoft ERP en is daarmee als derde ‘Microsoft’-partij actief in het ERP-segment.

Best of breed
Het is ook niet ondenkbaar dat Zig ooit de doorgroei maakt naar een volwaardig ERP-platform, zo liet het bedrijf na de overname van Skarp in juli van dit jaar aan CorporatieGids.nl weten. Volgens het bedrijf – waar investeerder Main Capital Partners een meerderheidsbelang in heeft – omarmen veel corporaties de ‘best-of-breed’-gedachte in plaats van een alles in één softwaresysteem. Aan deze beweging wil Zig naar eigen zeggen invulling geven met haar best-of-breed softwareplatformen waar functionaliteit als add-ons aan kunnen worden toegevoegd.

Grenzen vervagen
Kortom, de grenzen van wat tot ERP wordt gerekend, zowel richting de klant- als leverancierskant, maar ook bijvoorbeeld als het gaat om managementinformatie, sturing en verantwoording, vervagen. De van oudsher als ERP-leveranciers bestempelde partijen leveren steeds meer expertoplossingen als onderdeel van een geïntegreerde oplossing, expertpartijen worden daarentegen functioneel steeds rijker en integreren steeds eenvoudiger op ERP-kernen. 

Mutaties
Dan nu naar de mutaties die zich dit jaar in het ERP-segment hebben voltrokken. In het jaar 2022 zijn in totaal 23 woningcorporaties live gegaan met een nieuw ERP-systeem, 14 kozen voor een nieuwe leverancier, 9 kozen voor een nieuw ERP-systeem van hun huidige leverancier. Zeventien woningcorporaties gaan op 1 januari 2023 of in de loop van 2023 live, daarvan kozen vijf corporaties voor hun bestaande ERP-leverancier en 12 voor een nieuwe ERP-leverancier. De laatste bekende mutatie uit 2022 is een corporatie die op 1 januari 2024 live gaat met een ERP-systeem van een nieuwe ERP-leverancier. De op dit moment bekende mutaties zijn verwerkt in de tabel met marktaandelen, uitgedrukt in een percentage vhe en in aantallen klanten met peildatum 1 januari 2022, 2023 en 2024.

Geen selectie
Implementaties naar het nieuwe ERP-systeem van de huidige ERP-leverancier waar geen selectie aan vooraf is gegaan, zijn niet meegenomen in de mutaties. Het werkelijke aantal ligt mogelijk dus nog hoger. In verband met uitstel van livegang van sommige implementaties komen implementaties die ook in 2021 werden benoemd, terug in het overzicht van 2022. De mutaties per segment naar aantallen vhe vind je terug in de kadertekst bij dit artikel.

Groei
De cijfers laten zien dat de trend – groei van Aareon en Cegeka – doorzet. Annelies daarover: “De groei van deze Microsoft Cloud Platform partijen gaat grotendeels ten koste van NCCW. Een aantal van hun klanten heeft voor het zusterbedrijf Itris gekozen, maar het merendeel kiest voor Aareon of Cegeka. Met de komst van de cloudoplossingen van deze leveranciers zien we dat ook kleinere corporaties steeds vaker de overstap maken. Van de middelgrote corporaties (10.000 – 20.000 vhe) zien we dat ook een aantal Itris-klanten de keuze voor het Microsoft Cloud Platform heeft gemaakt en in 2022 en 2023 implementeren.”

Verschraling
Een snelle optelsom van de marktcijfers (zie tabellen en diagrammen) leert dat twee ‘Microsoft’-marktpartijen per 1 januari 2023 samen bijna 70 procent marktaandeel hebben. Toenemende marktconcentratie en naar verwachting een verdere verschraling van het aanbod in de nabije toekomst vindt Annelies niet per se ongezond, legt ze uit: “In het verleden was het aanbod van ERP-leveranciers voor een betrekkelijk kleine markt erg groot. Dat het aantal ERP-leveranciers de komende jaren naar verwachting zal afnemen, zie ik dus niet als een verslechtering. Voor innovatie, digitalisering en cloudmigratie moeten ERP-leveranciers ook voldoende inkomsten hebben om continu te investeren in de ontwikkeling van hun product en organisatie. De keerzijde is dat de afhankelijkheid van een grote partij als Microsoft dermate groot wordt, dat je ook niet echt een alternatief hebt. Stel dat Microsoft haar prijzen rigoureus zou verhogen, dan stap je niet zomaar over en wisselen van de ene naar de andere ‘Microsoft’ leverancier heeft dan ook geen effect. Daarnaast zien de andere ERP-leveranciers hun inkomsten dalen, wat een negatief effect kan hebben op hun organisatie- en productontwikkeling.”

Kansen
De ontwikkelingen in het ERP-segment bieden leveranciers van expertpakketten ook kansen, zegt Annelies. “Wij zien bij corporaties de behoefte en dus toename in de vraag naar een gelaagd applicatielandschap dat bestaat uit een stabiele basis, met voldoende flexibiliteit en ruimte voor innovatie. Er is bijvoorbeeld nog steeds een verschil in aanbod van functionaliteiten van klantsystemen van ERP-leveranciers en die van expertleveranciers. Er zijn uiteraard corporaties die prima uit de voeten kunnen met de brede oplossing van hun ERP-leverancier, maar er zijn ook corporaties die op bepaalde deelgebieden nog een stap verder willen gaan.”

Drie tot vier ERP-leveranciers
Op de vraag wat de marktcijfers naar verwachting over de komende jaren zeggen, antwoordt Annelies: “Ik verwacht een verdere uitdunning van het aantal ERP-leveranciers. In een eerder verschenen ERP-monitor in dit magazine heb ik aangegeven dat een marktaandeel van minder dan vijf procent onvoldoende inkomsten biedt voor innovatie en doorontwikkeling van het systeem en de organisatie. Als we die grens trekken – wetende dat een aantal corporaties in de loop van 2023 live gaat met een ander ERP-systeem – blijft er ruimte over voor drie tot vier ERP-leveranciers.”

Ondergrens
Of een ondergrens aan marktaandeel met een dergelijk concreet percentage kan worden genoemd, is de vraag. Het is namelijk van meerdere factoren afhankelijk. Is het marktaandeel bijvoorbeeld een optelsom van enkele grote klanten of juist vele kleintjes, is een ERP-leverancier in staat met lage lasten de continuïteit te waarborgen, welke reserves en financiële slagkracht heeft een ERP-leverancier en meer. Feit blijft dat er een moment kan zijn dat de inkomsten niet meer opwegen tegen de kosten. Wanneer dat moment is bereikt is – ongeacht een percentage marktaandeel – aan de ERP-leveranciers zelf. CorporatieGids Magazine vroeg de ERP-leveranciers met meer dan één procent marktaandeel te reageren op een aantal vragen en stellingen. Deze bijdragen vind je elders in dit nummer.

Kader
Mutaties per segment naar aantallen vhe

1.000-5.000 vhe
Twaalf corporaties selecteerden en/of implementeerden in 2022 een nieuw ERP-systeem. Drie corporaties zijn in 2022 live gegaan, allen met een ERP-systeem van een andere leverancier.
Negen corporaties gaan in 2023 live, allen met een ERP-systeem van een andere leverancier.

5.000-10.000 vhe
Vijf corporaties selecteerden en/of implementeerden in 2022 een nieuw ERP-systeem.
Twee corporaties zijn in 2022 live gegaan, één met een nieuw ERP-systeem van de huidige leverancier en één met een ERP-systeem van een andere leverancier.
De overige drie corporaties gaan in 2023 live. Twee corporaties hebben voor een andere leverancier gekozen, één corporatie koos voor het nieuwe ERP-systeem van dezelfde leverancier.
Daarnaast fuseert één corporatie per 1-1-2023 met een andere corporatie (>20.000 vhe), waarbij het ERP-systeem van de corporatie met meer dan 20.000 vhe is gekozen. De livegang vindt eind 2022 plaats.
In 2022 is één corporatie gefuseerd met een andere corporatie (1.000 – 5.000 vhe), waarbij het ERP-systeem van de corporatie met 5.000 – 10.000 vhe is gekozen. De livegang heeft in 2022 plaatsgevonden.

10.000-20.000 vhe
Vijf corporaties selecteerden en/of implementeerden in 2022 een nieuw ERP-systeem.
Drie corporaties gaan in de loop van 2022 live of zijn inmiddels live, allen met een ERP-systeem van een andere leverancier. De overige twee corporaties gaan in de loop van 2023 live, allen met een ERP-systeem van een andere leverancier.
Daarnaast zijn twee corporaties gefuseerd met een andere, kleinere corporatie, waarbij het nieuwe ERP-systeem van de huidige leverancier is gekozen. Eén livegang vond eind 2022 plaats, de andere livegang vindt in 2023 plaats.

Meer dan 20.000 vhe
Drie corporaties implementeerden in 2022 een nieuw ERP-systeem. Twee corporaties zijn in 2022 live gegaan. Eén corporatie heeft voor een andere leverancier gekozen, één corporatie gaat van een hybride oplossing – met twee ERP-systemen als basis – naar het nieuwe ERP-systeem van één van deze leveranciers. 
De overige corporatie gaat in 2023 live met het nieuwe ERP-systeem van dezelfde leverancier. Daarnaast heeft één corporatie hetzelfde ERP-systeem in gebruik, maar is het eigendom van dit ERP-systeem naar een andere leverancier gegaan. En door een splitsing van een corporatie in drie nieuwe corporaties, neemt een aantal klanten van één leverancier toe. Daarnaast fuseert één corporatie per 1-1-2023 met een andere corporatie, waarbij het ERP-systeem van de corporatie met meer dan 20.000 vhe is gekozen. De livegang vindt eind 2022 plaats.

Bron: CorporatieGids Magazine, Foto: Shutterstock